Gaguritan Kesehatan

lontar gaguritan indik pakenakan
Gĕguritan Kĕsehatan (en); Gaguritan Kaséhatan (ban); gaguritankasehatan· (ban-bali); Gĕguritan Kĕsehatan (tr) Balinese palm-leaf manuscript (en); lontar gaguritan indik pakenakan (ban); el yazması (tr) gaguritankasehatan· (ban)
Gaguritan Kaséhatan 
lontar gaguritan indik pakenakan
  Wikipédia
Inggih punikaLontar
Malakar saking
  • don ental
Soroh
  • Susastra
Genah Kapustakaan Kantor Dokuméntasi Budaya Bali, Kota Dénpasar, Bali, Indonésia
Wit negara
  • Indonésia
Penyurat
  • Ida Bagus Rai
Genah pawedaran
  • Kubutambahan
Nganggén basa
  • Basa Kawi
Klasifikasi Gedong Kirtya
  • Itihasa
Tanggal pawedaran
  • 1990
Linggah
  • 3,5 cm
Lantang
  • 40 cm
Akéh lempir
  • 27
Pangawasan otoritas

Deskripsi uah

Bahasa Indonesia uah

Gaguritan Kesehatan menceritakan mengenai cara pencegahan dan cara mengobati beberapa macam penyakit seperti malaria,tbc,dan tifus. Geguritan ini juga menjelaskan mengenai cara merawat kebersihan rumah agar terhindar dari penyakit.

Bahasa Inggris uah

Naskah uah

[ 1 ][PERPUSTAKAAN
KTR. DOKBUD BALI
PROP. BALI
G/VIII/17/DOKBUD
Judul : GAGURITAN KESEHATAN
Panj. 40 cm. Jl. 26/27 lb.
Asal : Kubutambahan.] [ 2 ][1 1B]
1
||ᵒom̐ᵒawighnamastunāmaśiwaya.hitigaguritankasehatansamapta.0.pupuḥdhuŕmma.0.naḥmahinaŋnampĕkaŋcniŋmangak·,sadhyacniŋmakasami,manaḥbapal̥gapasa
n·,wirebapajanisuba,ñiddhayaŋṅaturiñcĕniŋ,kitabpapacahan·,madagiŋhindikpañakit·.0.knĕḥbapahapaŋcniŋmasiḥnawaŋ,yyadyastunpadhamakdik·,hindikilmu
kasehatan·,sambilaŋmlajaḥmatĕmbaŋ,hapaŋdaṅantihĕṅsapin·,gĕndiṅenekataḥ,jalanpyarasar̥ŋsami.0.saduruṅebapajanimaduŕr̥yaŋ,maṅdacniŋswecahugi,ṅi
cenbapaṣaṅampura,wireḥbapasajamara,tumbennĕgaramaṅawi,kabatĕkbanpoṅaḥ,bhasakasaŕmuñibali.0.sapasirasaneledaŋmamir̥ṅaŋ,sa

[2 2A]
2
nemakayunanuniŋ,miwaḥsanemamĕŕlwiŋ,punikihaturinbapa,mawosinsatwapuniki,naṅhiŋkariṅkĕsaŋ,dagiŋñasanekahambil·.dumadakjaknibahañcĕniŋsĕpaŋ,satwanbapa
nepuniki,bawosemadukadukan·,sinaḥlyupacaŋñadcad·,paṅkaḥduladanakririḥ,naṅhiŋyentanpakṣa,binpidankalbisahuniŋ.0.naḥnemaṅkinpir̥ṅaŋsar̥ŋsinamya
n·,bapajanimituturun·,halitalitemakjaŋ,pir̥ṅaŋjwapaŋmlaḥ,maṅdacniŋpadhahuniŋ,myarakasehatan·,kapahankatibengriŋ.0.punapikenemataṣṭakasehatan·,
rūpanipuntankapaṅgiḥ,twarakaŕwwanṅĕlaḥgoba,hagĕṅalitipunmwaḥ,tandadosgabagusudin·,naṅhiŋsanesinaḥ,makjaŋṅdotaŋgati.0.kasehatantal̥ŕdado [ 3 ][2 2B]
2
sumpamayaŋ,padr̥ĕweyanpiniḥl̥wiḥ,kasugihanneᵒuttama,laṅkuṅanriŋrājabhraṇa,kahakwinsar̥ŋsami,sāmpunkabhuktyaŋ,rikālamanandaŋsakit·.0.boyalya
nsanekatunasicayaŋ,mar̥priŋhidahyaŋwidhi,doŋjamāsslakajinaḥ,naṅhiŋtal̥ŕmaṅdasiddha,rhayunejwakapaṅgiḥ,sgĕŕmiwaḥkenaka,panlasñatankawilaṅin·.0.yadyansā
mpunsar̥ŋsamipadawikan·,riŋparahindikpuniki,naṅhiŋkantunlaṅaḥpisan·,saneledaŋṅamaŕggayaŋ,makamiwaḥmakayunin·,praturankabr̥ĕṣihan·,pinakapanulakgriŋ.0.
sakantunesar̥ŋsamipadhakenak·,hakdikpisanneᵒeliŋ,riŋkasehatanpuniki,hagĕŋwyaktiguṇanña,tanwentĕnsanemadhanin·,sumasatkamulan·,l̥wihanriŋbhraṇasami.0

[3 3A]
3
.sasāmpunepinakitpunikamdal·,masamewiḥpramaṅkin·,mahil̥hanṅaliḥhubad·,hapinmahĕlmasiḥtumas·,paŋsiddhasgĕŕneglis·,yadyanṅantimutaŋ,pacaŋhaṅgenmatpĕtin·
.0.bhagyapisañaktihanakenekenak·,tankagulgulantukṣakit·,yadyanipuñjanmatiwas·,l̥ganmanaḥñalaṅkuṅan·,riŋhanakesanesugiḥ,sanetanpgatan·,hantu
kṣakitkarawuhin·.0.wireḥketocniŋsgĕrebwataŋkasehatanepuniki,pyaramlahaŋpisan·,hapaŋcniŋmr̥ĕṣiddhyaŋ,ṅambilkaŕyyasahisahi,kasugyanpunikha,sinaḥja
gikapaṅgihin·.0.wyaktikataḥnemakraṇ·hanakṣuṅkanhasikibahosinmaṅkin·,soroḥsaneṅraṇayaŋ,pinakitsaneṅalaḥlaḥ,samaliḥlintaŋmayanin·,sane [ 4 ][3 3B]
3
maṅadakaŋ,haneḥneṅmasinmati.0.pupuḥginadha.0.napipunikawasṭnña,saneṅraṇyaŋsakit·,boyaseskumankuman·,punikawyaktimusuḥ,nehu
niŋṅarusakrāga,tuŕñakitin·,wireḥmdalaŋwiṣya.0.tal̥ŕkawaṣṭaniṅadgad·,halitipunwansinipi,mawanantaraṅĕnaḥ,madantal̥ŕkutukutu,riŋkakotoranmagnaḥ,wa
riḥbacin·,maliḥtĕṅkahikmiwaḥnanaḥ.0.wariḥbacintĕṅkahaknanaḥ,mdalsakiŋjanmasakit·,sakiŋhirikapr̥ĕṣiddha,saŋsgĕŕkenakkatuju,sapunikapamaŕgganña,hiṅgiḥ
maṅkin·,bapajagimidaŕthayaŋ.0.pañakittiphuspunika,koleramiwaḥdisentri,kumankumanñamagnaḥ,riŋwwĕṅjroniŋhusus·,rikālamasakitbasaŋ,
mdalbacin·,

[4 4A]
4
sar̥ŋkataḥkumankuman·.0.cniŋsamisāmpunwikan·,wentĕnburonalitalit·,makampidmakbĕŕbcat·,hiṅgiḥbuyuŋwaṣṭanipun·,hil̥hil̥ḥṅaliḥhamaḥ,mina
kādi,nebṅupṅitmal̥kag·.0.naṅhiŋhipuntal̥ŕdmĕn·,riŋhajĕṅajĕṅanbĕciknasijajasalwiŕña,sakañcansanekawunduk·,wireḥhipunlintaŋ,twara
huniŋ,ṅrasayaŋbcikbasaŋ.0.yĕnbĕtĕkanipunṅutaḥ,tuŕṅawitinṅamaḥmhaliḥ,makbĕŕmil̥ḥmatiṅgaḥ,sakiŋkakotoranrawuḥ,riŋhajĕṅaneṅrayaŋ,maṅo
torin·,hantukkumannekabhakta.0.hajĕṅajĕṅan·howunika,hantukbuyuŋkar̥gĕdin·,yeniŋpunikarayunaŋ,sinagsar̥ŋkumanipun·,ṅarañjiŋriŋtṅaḥba [ 5 ][4 4B]
4
saŋ,jantĕnmaṅkin·,pacaŋṅraṇayaŋsuṅkan·.0.satwanbuyuṅelanturaŋ,nepatutuniṅinmaliḥ,riŋluluneyamagnaḥ,masbunmiwaḥmataluḥ,mamanakankataḥpisan·,nehasi
ki,laṅkuṅanriŋtuluŋdaśi.0.sajawininsampaḥsampaḥ,kakotorankudasampi,miwaḥburonnelyanan·,babaṅkahannemĕbobĕṅu,tatdanbuyuŋpunika
kataluhin·,mdalul̥dtankawilaṅan·.0.tanṅantoskudaŋrahina,hul̥demagtosrapi,katekuŋmaṅkinwaṣṭanña,katekuṅedadosbuyuŋ,mal̥hil̥han·,keto
cniŋ,maṅdacniŋsamiwikan·.0.wireḥjanisubatawaŋ,kumaneṅraṇyaŋsakita,hibuyuŋṅabaṅĕbraŋ,sakeŋkotoranpunika,kenkenmaṅkinbanmaya,maṅĕ

[5 5A]
5
lidin·,bhayanebisakatulak·.0.pupuḥsinom·.0.naḥbapajaninuturaŋ,sinomaṅgenmaṅĕntosin·,nutugaŋcritanepisan·,dumadhakcĕniŋnuheliŋ,
nepatūtkaŕyyaninmaṅkin·,ṅicalaŋsbunibuyuŋ,gnaḥñanemamanakankotoransami,luwuluwu,miwaḥbacintomakjaŋ.0.pakaraṅanesāmpataŋ,makdaskĕda
ssasahi,luwunetambuntambunaŋ,hañcuṅinapihĕñjutin·,humahepaŋtĕtĕpbr̥ĕṣiḥ,paŋtanadasbunbuyuŋ,wyadiṅawenaŋbaŋbaŋ,skākkawurugin·,hdamayus·,twaratuyuḥ
hamunapa.0.masakitbasaŋdaṅawag·,mahil̥hanṅutaŋbacin·,diniditumabrarakan·,braṇayaŋbṅumaṅsit·,yenmajalankatĕñjĕkin·,buyuṅeliyupasliwuŕ, [ 6 ][5 5B]
5
kmamahipatigrayaŋ,dadaharankatiṅgahin·,sinaḥsāmpun·,griṅeglisṅalaḥlaḥ.0.siṅhadasanĕlyanan·,gnaḥheṅĕtuṅaŋbacin·,gawenaŋtoṅosnemlaḥ,hapaŋsiŋbi
samayanin·,jantĕñcĕniŋsāmpununiŋ,sanekawaṣṭaninkakus·,tgaraŋsarātaŋpisan·,makaŕyyakakusasiki,tuŕmawuruk·,ṅaṅgontibyasa.0.naḥnecniŋhadalena
n·,hanepatutkawiniṅin·,saduruŋcniŋmadhahaŕ,nasijukutbetosami,bcikaŋnkĕpnĕkĕpin·,maṅdatantiṅgahinbayuŋ,lyuhanakesiŋnawaŋ,kadenatusiŋmayanin·,twararuṅu,tka
nbuyuṅeyuhulidija.0.riŋtukademasil̥man·,mañjusmambuḥmasugi,riŋkliñjiṅaṅotpunika,hilahilasanwyakti,wirehanakehiriki,kataḥsane

[6 6A]
6
byasakantun·,hirikamasakitbasaŋ,ṅañudaŋbibitpañakit·,yenkatsyup·,ṅraṇayaŋbisasuṅkan·.0.mabasĕḥlimabyasayaŋ,satondenmadhahaŕnasi,sawi
reḥsiŋknabahan·,hapakadenneṅotorin·,datadatabakatambil·,magnĕpanbakatusud·,diniditumajmakan·,mawananlimanedaki,hantukṣabun·,humbahinkĕda
saŋpisan·.0.yenṅawesemeŕhiṅĕtaŋ,hadohipunpaliŋkdik·,daśametĕŕpaŋmagnaḥ,sakeŋtoṅosṅutaŋbacin·,paŋsiŋbisakar̥gĕdin·,yenñiddhayaŋmaṅdalaṅkuŋ,kra
ṇahĕntowanemlaḥ,saŕwwakotorankasariŋ,twarakantun·,kacampurinkumankuman·.0.yeniŋmaṅkinmasanujan·,toyanpubĕhepunika,ṅlañcaḥriŋpakaraṅan· [ 7 ][6 6B]
6
maṅunaŋkotoransami,madukandadosasiki,makamiwaḥñadñadgĕbdut·,kahisĕpṅrañjiŋriŋtanaḥ,yeḥsemerekacampurin·,traŋsāmpun·,toyanemaṅkinmati
ṣya.0.sawireḥhasapunika,topatūtpisantaṅarin·,yenhĕtobakatajñaŋ,bisapacaŋṅawiṣyanin·,suṅkawtuŋnwĕkĕŋ,mjĕnmaduluranṅĕbus·,rawuḥña
nenadakpin·,sakitbasaṅetankadi,sriŋkasĕṅguḥ,kraṇapagatenhanak·.0.hĕntocniŋmahawinan·,sasiddhaniddhayanmaṅkin·,sisinsemeresarataŋ,hantuksĕ
menkaplesterin·,dhal̥mñanepiniḥkdik·,limaŋmetĕŕṅraristĕdun·,maṅdar̥gĕdsakiŋsampiŋ,tanmamacampuŕ.riŋtoyasemeŕpunika.0.yensabĕhebal̥spi

[7 7A]
7
san·,toyanujanepuniki,riŋnatahemakambĕṅan·,wireḥtansiddhadiglis·,hantukṅĕmbahaŋpaŋbcik·,rarisbraṅrañjiŋriŋsumuŕ,madakṣar̥ŋkotoran·,bibitgriṅa
hĕntosami,śwarapatūt·,kahaṅgentoyanajñgana.0,bibiḥsemeretgĕhaŋ,kaŕyyanaŋtemboknebcik·,hapaŋjanitwarabisa,toyanñanekahadukin·
hantukwiṣyanemayanin·,disentrikoleratipus·,makamiwaḥcaciŋtambaŋ,heliṅaŋpisantocniŋ,wireḥsāmpun·,wentĕnbhuktinñanesinaḥ.0.yadyastunse
meremlaḥ,matembokmaplesteŕbcik·,sakeŋkakusdoḥmagnaḥ,pakantĕntoyanehniŋ,naṅhiŋduruŋmawaṣṭabr̥ĕṣiḥ,sawir̥ḥñiddhayaŋkantun·,hantuktimbakanodoraŋ, [ 8 ][7 7B]
7
saŋṅambiltoyamaliḥ,ṅañcanlyu,toyanesayanṅar̥gĕdaŋ.0.janicniŋsubanawaŋ,mlaḥṅawitsakiŋmaṅkin·,byasayaŋṅalablabtoya,ṅantosmalwabmadidiḥ,kumane
maktaŋmati,wireḥpanĕsekalaṅkuŋ,janimaradadidhahaŕ,tusiŋbwinṅararanin·,paŋtomalu,jalannelyunbawosaŋ.0.pakaraṅananpaŋkdas·,kayuneṅar̥mbunhĕntĕbin·,
padaṅeyaritinñabran·,paŋbcikṣūŕyyaneyoliḥ,ñinarinnatahemaṅkin·,maṅdenñatanswekantan·,ṅlusbocokbĕsĕgmiwaḥ,sajabakawonmaŕgginin·,tanaḥbuwug·
dadosgĕnaḥcaciŋtambaŋ.0.yenpacaŋṅawaṅunaŋhumaḥ,bapamatiṅĕtabdikroŋtyadinkamaŕpunika,sāmpunnaŋlaliṅayunin·,yadyapinpondokcĕnik·,
[ 8A]
8
naṅhiŋmaṅdaliṅgaḥhipun·,kahanūtaŋriŋkdikkataḥ,saŋsanejagiṅĕnahinhapaŋcakup·,pdumhawaneditṅaḥ.0.jĕndelanedaṅiṅsapṅ·,jalanhawamdalbrañjiŋ
,hapaŋcniŋtanbĕkbĕkan·,kiraṅanhawanebr̥ĕṣiḥ,siwireḥrikālawṅi,kamarejagiyatutup·,pdumhawaneditṅaḥ.0,ṅgenṅatuŕpajalanhaṅin·,masankĕbus·,twarasaṅĕ
toŋṅkĕbṅuyaŋ.0.jĕdelanehukismĕṅan·,paŋmampakanmakasami,kamarepaŋbcikgalaŋ,kasinarinmatanhahi,hagĕpiknoḥñatyakwi,l̥gunemakawonrarud·,
kumankumanemakjaŋ,tanñiyaŋkantunmahurip·,jamuŕjamuŕ,padhĕm·yenbĕsĕgehical·.0.humaḥhanepapolosan·,haluhanbahanṅĕdasin·,ñapwaŋmi [ 9 ][8 8B]
8
waḥñampataŋ,repotetwarāmulnapi,yadyanpakur̥nanalit·,tanbaṅĕtmatuyuḥtuyuḥ,ṅantilengawemakutaŋ,bankwaṅanlimabatis·,tusiŋpr̥ĕlu,lyuwaja
kmagarapan·.0.janisubalyupĕsan·,hanakṅaweyumaḥbcik·,humaḥbatukakantoran·,mājipañatusantali,naṅhiŋyental̥ŕhuniŋ,nabdabaŋtoṅo
seditu,mānūtaturankasehatan·,tujwanedruŋkapaṅgiḥ,lyuwĕnu,patūpalajahinpaŋtawaŋ.0.ṅĕnahaŋpakakasumaḥ,raputuŕbcikkahakṣinin·,ṅama
ntĕsaŋpapayasan·,kataḥhanakṣampununiŋ,wyaktipunikipĕntiŋ,gnahenarimatamyu,naṅhiŋsāmpunaŋṅĕṅsahowaŋ,nebisaṅraṇayaŋsakit·,l̥gubuyuŋ,bikulsĕmu

[9 9A]
9
ttambuyukan·.0.riŋwahossamaliḥgudaŋ,patūtpisankaprikṣanin·,gnaḥñĕpĕldadhaharanmataḥl̥bĕŋsahalwiŕ,bikuleyadmĕngati,ditumahumaḥ
masbun·,kutunñabisaṅraṇayaŋ,pañakitpesakawaṣṭanin·,ṅawegrubug·,ṅamadhĕmaŋjanmakataḥ.0.smutbuyuŋtambuyukan·,sasolahanemasahiḥ,ṅra
yaṅindadhaharan·,mil̥hanṅĕjotaŋgriŋ,tambuyukanepuniki,ṅar̥r̥tĕdhariŋkakus·,sakeŋhirikayapacaŋ,ṅotorinakĕṅanmaṅkin·,tohibuyuŋ,bapasubami
daŕṣayaŋ.0.hubwanedohaŋṅĕnahaŋ,cacĕl̥ŋkbokudasampi,maliḥbebekkambiŋhayam·,hambuñababĕtbulgulin·,maṅotorinhawabr̥ĕṣiḥ,makadarusakpa [ 10 ][9 9B]
9
waru,taṅkaḥsĕkṣĕkṣukĕḥmaṅkyan·,dkaḥdkahanṅararis·,sĕṅkahantuk·,nambanin·,dadoskenak·.0.pupuḥmāskumambaŋ.0.jalañcĕniŋtutugaŋsatwamaskumambaŋ.
namaliḥ,bapamanuturaṅ·,pañakit·tebecemaṅkin·,hapaŋmasiḥdhatawaŋ.0.neṅraṇyaŋmawaṣṭatebecebasil·,napisan·,paparunepiniḥ
sriŋ,punikamaṅkinbawosaŋ.0.samowunapicihnanpañakitpuniki,yeṅriṅesarāt·,makokohannĕṅkahakaŋgtiḥ,ṅarahinaṅirisṅirisaŋ.0.riŋhajñga
ntanadakayunnebcik·,rāganetonpisan·,haṅgenmakaŕyyatankeṅin·kulitemakantĕnkĕbaŋ.0.riŋpaparukasinahaŋkaninkanin·,punapihasiba

[10 10A]
10
k·,huniŋtal̥ŕmakakaliḥ,kaswensayanṅagĕṅaŋ.0.lintaŋsĕṅkasakitpunikitambĕnin·,wyaktihalonpisan·,yenṅenakṅaskakdik·,swepisanmatahanan·
0.sahantukan·tebecebaṅĕtṅalaḥlahin·,maṅdayatnapisan·,sasiddhahantukkĕlindin·,hapaŋtwarakaturakatularan·.0.yeñcĕniŋhĕrikasdĕkmaliṅgiḥ,
tyadunmamaŕgga,bukṣanemadukanbasil·,kahisĕpṅrañjiŋriŋrāga.0.wireḥcniŋmaṅkinsāmpunsamihuniŋ,riṅindikpunika,ledaŋcniŋmakayunin·,maṅdacniŋbisa
lasya.0.samaliḥñasaŋsakitpatūtajahin·,maṅudukaŋrāga,maṅdatankĕnilahlahin·,timpalesahakur̥nan·.0.yen·masare pāᵒātāhūtipu [ 11 ][10 10B]
10
npadadihin·,matil̥saŋhawak·,haṅgeṅĕnahehasiki,damakisidmahil̥han·.0.rikālanemakokohanaṅkĕbiṅĕlis·,hantukṣaputaṅan·,lambe
nemaṅdatanpoliḥ,bebesemakritisan·.0.puwĕstĕṅkahakbĕcikaŋpisanṅawadhahin·,mlahaŋṅĕnahaŋ,nĕkĕpinsāmpunaŋlali,bhyayanbuyuṅehali
ṅaŋ.0.saduruṅeṅĕntuṅaŋkĕcorinriyin·,hantuktoyapanĕs·,kaŕbboltal̥ŕpadhakeṅin·,haṅgenmadĕmaŋkumanña.0.piriŋpiriŋmakamiwaḥglaścaṅkiŕ
,pakakasmadhahaŕ,punduhaŋdadyaŋhabĕsik·,l̥hehapaŋmanehan·.0.gal̥ŋsuŕklambihandukkambĕñcrik·,miwaḥsanelenan·,pĕswaŋjñuḥjñuhin·,sajawinin·ya

[11 11A]
11
kahumbaḥ.0.cutĕtipuniṅgiḥsaŋsakitpuniki,maṅdahuniŋtaṅaŕ,pyanakṣomaḥhipunsami,ṅisamaṅgiḥkarahayyan·.0.yenkarasasuṅkanesāmpunṅawitin·
,wyadinkataŕkka,kadoktĕŕglisaŋmaṅkin·,maṅdatansayanmaṅĕtaŋ.0.wireḥmaṅkinsāmpunwentĕntambabcik·,nebisañĕgĕraŋm·kewantĕnapaŋdiglis·,sāmpu
naŋñantoskasepan·.0.sajawininkaprekṣakatambanin·,kahicennasehat·,hantukdoktĕrepuniki,hindikpinuṅkanpunika.0.ᵒumpaminñamakisi
driŋgnaḥdiṅin·,cenpatūtajĕṅaŋ,hĕñcenanetwaradadi,miwaḥnelyanlyanan·.0.deniŋcniŋmaṅkinsampunpadhahuniŋ,tebecepunika,laṅkuŋbaṅĕ [ 12 ][11 11B]
11
tmamayanin·,ninaḥcniŋpacaŋtaṅaŕ.0.naṅhiŋcniŋsujātinñamewĕḥgati,maṅlidaŋrāga,maṅdatankĕnikalaḥlahin·,maṅimpasinpanularan·.0.dija
dogĕnbisalakaŕkatukarin·,jroniŋpĕŕgawulan·,hĕñcenanakenesakit·,sĕṅkasajabanñinahaŋ.yeniŋbaṅĕttanmewĕḥhantukṅeliṅin·,mar̥priŋpunika,he
laḥhantukmakayunin·,jagiṅarekayaŋdaya.0.tebecenepamaŕgginnehaloṅati,wyaktisarupisan·,dadosantukmrikamriki,tanbhiṇakadhinakkenak·
.0.kakaḥpisannesapunikikapaṅgiḥ,lasĕṅguḥtansuṅkan·,naṅhiŋlaṅkuŋmamayanin·,mil̥hanṅĕjohaŋkuman·.0.yadyanpajasukĕḥpisanmaṅe

[12 12A]
12
liṅin·,naṅhiŋdaṅĕtĕhaŋ,kasalirāganejani,siŋleṅamyarahawak·.0.paŋñiddhayaŋṅalawāntebecebasil·,neṅrañjiŋriŋrāga,hawakejani
pr̥ĕtenin·,maṅdenñatĕtĕpkwat·.0.kumankumannewentĕnriŋparumaṅkin·,tantagiñiddhayaŋ,ṅawekarusakanmaliḥ,kalaḥhantukkakwatan·.0.
pĕŕluwisanajĕŋhajĕṅanpuniki,malakaŕhanemlaḥ,paŋliyumahisisarī,jaṅkĕpsoroḥñamakjaŋ.0.putiḥtaluḥriŋjatpitaminpitamin·,siŋdadikwaṅan·,ja
ttĕpuŋpunikamaliḥ,makamiwaḥmiñakmiñak·.0.kabr̥ĕṣihansāmpunaŋcniŋṅĕṅsapin·,humaḥpakaraṅan·,kasukanedaṅulurin·,dohaŋnemakraṇa [ 13 ][12 12B]
12
suṅkan·.0.salwiriŋsāmpunaŋbasṅalaṅkuṅin·,yanmakaŕyyabrat·,paŋcukupmaraŕyyanpoliḥ,sir̥petandadoskiraŋ.0.holaḥrāganikabcikṣar̥
ṅin·,naṅhiŋdabaskaliwat·,mamakṣahawaktankeṅin·,malahanpacaŋṅarusak·.0.yĕnñiddhayaŋmarokodamatuwutin·,matwaktwakan·,hĕntomakjaŋṅararani
n·,hapabinmadasaŕgĕmba.0.tatujonepaŋbisasĕgĕŕnejāti,tanwentĕn·guṇanña,kewalamadanmahurip·,naṅhiŋrakenakmĕlaḥ.0.rāgakenaktiwane
paŋsĕgĕŕmasiḥ,ticniŋsarātaŋ,kahuniŋhaṅgennasarin·,pakayuninapaŋsinaḥ.0.pupuḥginanti.0.bapamaṅkinsāmapunrawuḥ,ṅalanturaŋsatwanemaliḥ,ba,ginanti.

[13 13A]
13
pajagimanuturaŋ,hindikṣuṅkanṅĕbusdiṅin·,nemawaṣṭamalaŕyya,riŋbalikataḥkapaṅiḥ.0.mulawantaḥsakiŋdumun·,sakitmalaŕyyapuniki,duruŋddhakatlasaŋ
,ñantosrahinanemaṅkin·,kantuntĕtĕpṅarubheda,madhĕmaŋjanmatankĕdhik·.0.kumanmalaŕyyapuniku,magnaḥjroniŋgtiḥ,katĕdhamiwaḥkarusak·,mamana
kanlyugati,makraṇabayunĕtuna,yenkasepmubadṅĕmasin·.0.kumanmalaŕyyamaḥtlu,tĕŕsyananehasiki,tropikasanelyanan·,kwaŕthamapunikamaliḥ,tro
pikasāmpunkahucap·,piniḥbaṅĕtmamayanin·.0.cirinsaṅkanekalrawuḥ,kakawitinantukdiṅin·,tankodagantuknahanaŋ,yadyansāmpunkasaputin· [ 14 ][13 13B]
13
ṅtoŕṅantimagĕran·,hantukṅĕbuskatimṅalin·.0.yenpanĕsebaskalaṅkuŋ,mayaninnakalitalit·,wireḥṅaraṇayaŋsawan·,sriŋtandadostuluṅin·
kakukĕkĕḥkĕjĕtkĕjĕt·,maliḥriŋrāgataneliŋ.0.wentĕntal̥ŕsaneṅiṅuḥ,taneliŋriŋnapinapi,bawosetankaŕwwankaŕwwan·,sakādihanakehirit·,budubudwanma
siḥbisa,sasubanesĕgĕŕbwin·.0.hapaŋcniŋjanitahu,kraṇasakitemakisid·,ṅisaṅalaḥlahintimpal·,lyuhajakkĕnagriŋ,hacĕpokankagrubugan·,na
bepajaninuturin·.0.cniŋminabuniŋsāmpun·,wentĕnmaliḥburonalit·,mdalsāmpunĕṅsĕbsūŕlya,ṅr̥ĕr̥ḥtdhakālawṅi,maṅulgulinana

[14 14A]
14
kṣir̥p·,ñĕguttuŕmaṅisĕpgĕtiḥ.0.burinepunikal̥gu,hirikawentĕnmaḥkaliḥ,nesikyanlĕgubyasa,riŋdijahugikapaṅgiḥ,byinadal̥gumalaŕyya,sane
baṅĕtkatakutin·.0.yeniŋhipunpoliḥñĕgut·,janmasuṅkanṅĕbusdiṅin·,rikālaraḥñakahisĕp·,kumanmalaŕyyar̥ṅin·,reḥkumankumani
nucap·,riŋrahehipunmahurip·.0.riŋtṅaḥhawakil̥gu,kumanekantunmahurip·,mamanakdadoskataḥ,yenlĕgupunikapoliḥ,ñĕgutjanmasaneke
nak·,kumaneṅrañjiŋriŋgtiḥ.0.punikahawinanipun·,janmasanekenakmaṅkin·,glispacaŋkagriṅan·,glĕmṅĕtoŕṅĕbusdiṅin·,ṅalimbakaŋmalahlaḥ, [ 15 ][14 14A]
14
twacniŋkmilusakit·.0.sāmpunapimaṅkinmantuk·,mar̥piṅriŋpuniki,tireḥhil̥gumalaŕyya,hanesubasinaḥjani,kagaṅgĕp·,nedadikraṇa,naḥbapanu
turiñcĕniŋ.0.l̥gupunikamataluḥ,riŋtoyanesanenĕṅil·,dijakewantĕnmagnaḥ,tlagabaŋbaŋnikasami,sowanriŋtĕpinsagara,marūpasĕbu
nnebĕcik·.0.sanepatūtpiniḥdumun·,kakaŕyyaninsanemaṅkin·,sar̥ŋsamiṅusahayaŋ,ṅicalaŋtoyayanenĕṅil·,drikadrikimakambĕṅan·,paŋtanadaka
taluhin·,mantukpunikahil̥gu,humpaminñakawurugin·,hantukluwumiwaḥtanaḥ,yadyankaturuhinlĕṅis·,minakādimiñaktanaḥ,paŋpanaklĕgunemati

[15 15A]
15
.dadostal̥ŕmaṅdaparus·,toyapunikamamaŕggi,kakaŕyyanaŋjaliñjiṅan·,hapaŋblumbaṅetuḥglis·,yensampuntoyanetlas·,l̥gutañjaginaluhin·.0
.husahayaŋṅaṅgeklambu,paŋl̥gunetanṅintĕṅin·,yensuṅkaṅĕlisaŋmatamba,pilkininahaṅgenṅubadin·,kumanriŋrahepaŋtlas·,tanñidayaŋṅalaḥlahin·.0
.caraṅamadhĕmaŋl̥gu,sāmpunkalakṣanayaṅmaṅkin·,hantukdinaskasehan·,humaḥhumaḥkasĕmprotin·,tuŕhasilñakasinahaŋ,rawuḥmaṅkinlintaŋbĕcik·.
0.pupuḥmijil·.0.ṅiriŋlanturaŋbawosemaliḥ,ṅaṅgetĕmbaŋsewos·,jalantĕgaraŋpupuḥmijile,haṅgenmidaŕtayaŋsanemaṅkin·,hindikṣaṅkañcaciŋ,basaŋ.mijil·. [ 16 ][15 15B]
15
hul̥danpuniku.0.tusiŋlyuhanaktatasuniŋ,wentĕnkudaŋsoroḥ,hiṅgih·punikawaŕṇnañcaciṅe,maliḥtwarakadenamayanin·,tuŕmakraṇasakit·,makadabayane
hĕnduk·.0.sanesāmpunsriŋsriŋpaṅgiḥ,newaṅunepolos·,lantaŋgilikkaditumatune,hidupriŋwĕtĕŋnakalitalit·,haluḥbahannĕṅrin·,makantĕŋbasaṅekĕmbuŋ
.0.byasanipunduḥmakilit·,riŋhususyanoṅos·,tiṅkahekadikapasilane,sarinajĕṅanekapr̥ĕbutin·,sajabapuniki,tal̥ŕṅamĕdalaŋracun·.0.si
naḥsāmpunmaṅkinakehalit·,bayunemacles·,kar̥butintukcaciŋmr̥ĕtane,gobakĕmbaŋtuŕsĕmiŋ,bragtunagĕtiḥ,basaŋñandagpipisĕmug·.0.yenmadu

[16 16A]
16
gdug·,yadadosasiki,mĕtusuṅkanabot·,tandugihantukṣakitbasaṅe,sawirehususekakaṅsĕlin·,siŋdadimabacin·,sanekawaṣṭaninilyus·.0.caciŋha
lusgĕl̥setankadi,mewĕḥhantukṅĕton·,caciŋtambaŋpunikawaṣṭane,riŋbasaŋṅudahipunmahurip·,ṅutbutṅisĕpgĕtiḥ,caciŋhittal̥ŕhipun·.0.taluḥhipunmĕdalsa
r̥ŋbacin·,riŋl̥hebocok·,tanaḥbĕsĕghĕndutmiwaḥbecek·,dadosul̥dlaṅkuŋhalitalit·,swekantunmahurip·,riŋgnahesanebuwug·.0.yeniŋdituhadaha
nakjani,majujukyanoṅos·,bakalkagrayaṅiñcaciṅe,maṅur̥kkalitbatistuŕraris·,ṅarañjiŋriŋgtiḥ,kabaktakaparuparu.0.sāmpunrawuḥhirikiyamaṅkin· [ 17 ][16 16B]
16
,rarissipunṅĕboŕ,ṅĕsonĕmbusdiŋdiŋ,paparune,nuwutaŋbuŋbuŋpamaŕgginaṅin·,riŋkoloṅararis·,gĕl̥kaŋṅarañjiŋriŋhusus·.0.wireḥhipunṅutgutṅisĕpgĕtiḥ
,sinaḥtantasewos·,saŋsuṅkansayankiraŋraḥñane,tanbhinakadisemṅenewyakti,ṅr̥ĕr̥ṣ·yamati,wireḥtlasmiñakipun·.0.wentĕnkantuñcaciŋlantaŋgati,
minabsawatara,tigaŋmetĕŕpañjaŋhukurane,maghĕtgĕhĕttĕndasnecnik·,pgatsĕkakdik·,kadibakmirūpanipun·.0.kiraŋlaṅkuŋwentĕndomassiki
,tugĕlanpunika,maklĕṅansakādhitĕbune,sanehabukumawaṣṭaproglotid·,punikimadagiŋ,kataḥpisantaluḥhipun·.0.waṣṭanipuñcaciṅepu

[17 17A]
17
niki,hiṅgiḥcaciŋpita,gempelsakādigampasnaṅkane,riŋbasaŋṅudahipunkapaṅgiḥ,masĕbuniriki,sarīnajaṅĕnakar̥but·.0.yeniŋbukunipunwa
yaḥmaṅkin·,maṅlesaŋhiba,mdalsinar̥ṅanriŋbacine,riŋpadhaṅekatdhabansampi,miwaḥhantukbawi,sar̥ŋtaluḥtaluḥhipun·.0.maṅkinriŋhususba
wilansampi,taluḥnetor̥ko,dadoścaciŋkalaṅkuŋhalite,maṅuwaṣṭane,sampilanbawinesapuniki,ketosajacniŋ,babrasanwaṣṭanipun·.0
mbuŋcaciŋkahadanin·,riŋtṅaḥnekaton·,tĕṅgĕkalit·,skolekto [ 18 ][17 17B]
17
hulamsapunikimamayanin·,wyaktilintaŋkawon·,yeniŋtanbĕcikr̥ĕratĕṅane,glĕmbuŋcaciŋkantunmahurip·,riŋhususemaṅkin·,glĕmbuṅeyamakĕplug·.
0.lantaspĕsuyahesoleknejani,glisṅaliḥtoṅos·,neletriŋdiŋdiŋhusuṅudane,tanswewataratigaŋśaśiḥ.caciṅepuniki,tigaŋmetĕŕpañjaŋhipu
n·.0.traŋsāmpunilahilagati,ṅajĕṅaŋkakomoḥ,lawaŕyeniŋmataḥktĕkane,humpamamadagiŋglĕmbuŋcaciŋ,sinaḥpacaŋkni,griŋcaciŋpitapuniku,
0.wireḥsāmpunikapaliŋbcik·,yenmaṅkinirāga,mlahaŋpisanṅal̥bĕṅinbene,hapaŋglĕmbuŋcaciṅemati,goreŋṅantisliŋ,lablabpaṅgaŋmiwaḥtambus·.

[18 18A]
18
0.naṅhiŋlaṅkuŋbcikṣar̥ŋsami,ṅobaḥsanekawon·,makoratantankaŕwwaṅĕnahe,ñantosdabanubwansami,hayammiwaḥbawi,maliḥsampiwyadinasu.
0.maliḥhipunbawimiwaḥsampi,nesakitpunika,babĕtpacaŋtdunhaŕgganñane,tanwentĕnanakñaknumbasmaṅkin·,hajriḥriŋrugi,reḥhulamñatankadurus·.
0.byasapĕsurikālaniŋwṅi,caciŋbontokbontok·,glĕsgĕl̥ssakādihusame,punikikulirankawaṣṭanin·,,hawinankasisi,sawireḥpacaŋmataluḥ.0.
riŋtampiḥkulitsilitpuniki,madugdug·,yanoṅos·,lawutditumĕswaŋtaluḥne,pradapgridipmiwaḥgladaŕglidiŕ,maṅadakaŋgnit·,ṅur̥kṅur̥krasanipun·.0.ha [ 19 ][18 18B]
18
nakalitsanesapuniki,twarabisaṅoyoŋ,magasgasansiŋhadarerenne,kraṇahuṅuḥṅĕliŋṅurakarik·,tusiŋbisanĕṅil·,wireḥpul̥sñakagalgal·.0.kwaṅanpul̥
smakraṇajani,nakecrikhĕnto,saŋtisgr̥ĕlayugobane,bisamasiḥbikasnemasalin·,yadyansĕkakdikjīwaneknipaṅaruḥ.0.nakalitsuṅkankadipuniki,sweye
n·gumĕntos·,ñidayaŋṅicalaŋcaciŋñane,kraṇahipundĕmĕnñĕpsĕpjriji,tĕtĕpkalaḥlahin·,tusiŋbasasuwudsuwud·.0.mrasagnitrarisnakehalit·,maga
sgasaneñjol·,taluḥcaciŋnĕkĕtriŋkukune,yenpunikakasĕpsĕpnemaṅkin·,taluhemawali,mrañjiŋjroniŋhusus·.0.riŋsāmpunarawuḥhirika,ne

[19 19A]
19
ntĕnsweñantes·,jagil̥kadmaliḥkulirane,mawaṣṭatal̥ŕyacaciŋkr̥ĕmi,miwaḥᵒekwaris·,hamunikasāmpunpuput·.0.pupuḥsmarandhana.0.sinaḥne.smarandhana.
cniŋwĕntĕnmaliḥ,nejagituturaŋbapa,neṅarusakkasehatan·,kraṇaṅulurinkamomowan·,maṅdacniŋbisataṅaŕ,ṅar̥pingagodanaguŋ,paŋdakantiñĕlsĕlawak·.0.
.hinumankrasejohin·,haraktwakepunika,mrandimiwaḥ,genewere,kataḥmaliḥnelyanan·,saminekadapuñaḥ,saŕwwahalkogolpuniku,sāmpunaŋha
ṅgentatĕgaŕ.0.yeniŋsāmpunsriŋmaṅkin·,knihinumanpunika,kaswenbyasadados·,mewĕḥjagiṅaraŕyyanaŋ,sakr̥ĕŋhantukñalimuraŋ,tanñiddhayaŋbisasuwud· [ 20 ][19 19B]
19
,tĕtĕppacaŋkatagihan·.0.hanakepuñaḥpuniki,tankantunheliŋriŋrāga,siŋkaŕwwankaŕwwanbawose,solaḥñaneṅawagawag·,sriŋmamisuḥmanmaḥ,riŋsapunapi
ne,masyatṅalawantimpal·.0.paṅrabdanalkoholywakti,sajabasuṅkanriŋrāga,neḥsaṅĕtanriŋpolone,nemadanpañakitjiwa,tiṅkaḥlakunemahobaḥ,
siŋṅaṅaḥcaranakbuduḥ,wyadiṅĕndiŋgĕndiṅan·.0.lyanriŋpunikamaliḥ,turunantal̥ŕkarusak·,pyanakcucukumpine,maliḥmilukalnamyaŋ,siŋsajadadipadidyan·,dapisankadena
puluḥ,lyahajakmatahanan·.0.ṅendaḥkadadyanecniŋ,l̥kademahimbuḥcacad·,magĕnĕpantogobane,hadaneblogbĕlogan·,biyinadanebraṅasan·,di

[20 20A]
20
kenkenebisabuduḥ,sandĕŋsandĕṅanñĕmñĕman·.0.mayaśajaninebcik·,hapaŋrunanemĕlaḥ,pwarakasehatane,ṅawebibitanekwat·,hapaṅabisabinpida
n·,maṅgihinanerahayu,tocniŋbwataŋpisan·.0.daṅiṅĕtaŋdinajani,ṅulahaŋl̥gapadidyan·,maṅulurinkamomowane,knĕhaŋmasiḥriwkas·,pyanakcucune
maktaŋ,hanekaltiṅgalinlampus·,hapaŋdakantikaleleran·.0.yenkayunesakeŋjāti,pacaŋmapagawemlh·,yadyaṅĕdhegagodane,ñidayaŋjagiṅalawan·,pĕ
pĕsaŋmatiṅĕtraga,siŋsajatwarakapaṅguḥ,hapadedaditujuwan·.0.pupuḥpaṅkuŕ.0.yenmyarakasehatan·,daṅĕṅsapaŋhajĕŋhajĕṅanecniŋ,piliḥlakare [ 21 ][20 20B]
20
neluwuŋ,haneliyumisis·mr̥ĕta,wireḥhĕnto,hanepacaŋmahaŋbayu,sumbĕŕkakwatanraga,sakṣatdadidasaŕhurip·.0.lakaŕlakarenemlaḥ,sakepatūtkaha
jĕṅaŋsahisahi,paŋmadagiŋlwiŕhipun·,jantĕpaŋhĕntowaṣṭanña,miñakmiñakṣamaliḥjatputiḥtaluḥ,makudaŋkudaŋjatuyaḥ,makamiwaḥjatpitamin·.0.
muṅgwiŋjattĕpuŋpunika,riŋbrasekataḥsanekapaṅgiḥ,hubilambonmiwaḥjaguŋ,ṅrañjiŋtal̥ŕsaŕwwagula,hulamulammadagiŋjatputiḥtaluḥ,miñakmiñaksāmpu
ntraŋ,kalapasantĕnpuniki.0.pradesriŋkakiraṅan·,sinaḥsāmpunmĕtupinakitpinakit·,jatpitaminepuniku,sanedahatmahuttama,pitaminewa

[21 21A]
21
ntaḥhakdhinnepr̥ĕlu,naṅhumaṅdawentĕnsinamyan·,pitaminpadhadagiŋ.0.hiṅgiḥpitaminpunika,wentĕnkataḥsoroḥbāmawaŕṇniwaŕṇni,mabhīnayaṅuṇanipun·,punika
cniŋmawanan·,pinakitesanebyasakapaṅgiḥ,tal̥ŕmalyanlyanan·,tansukilantukṅeliṅin·.0.kiraṅanpitamin·,ᵒa,tomakraṇabutahayamkawaṣṭanin·,sandi
kālaṅawissāmpun·,twaraṅantĕnaŋpunapa,yenmamaŕggipatigabagpatihusud·,bisañĕhĕŋkijapkijap·,naṅhiŋtanmaṅgihinnapi.0.hanakalitkantunṅuda,neṅara
kṣapinuṅkankadipuniki,pitamin·,ᵒanetañcukup·,matanipuñjagirusak·,dadosbur̥ŋ,kutekbalektuŕmajuljul·,tankantunmadruwecata,bisayamakĕplugrari [ 22 ][21 21B]
21
s·.0.yenanakṣanewayahan·,truṇabajaŋmiwaḥsāmpuntutugkĕliḥmatapakantĕnanetuḥ,sayantanniṅhalinapa,yennugigisbutahayamwaṣṭanipun·,kaswenu
nswanñaṅĕtaŋ,butasajahanlakaŕdadi.0.naḥtocniŋsubasinaḥ,yenpunikisakitelaṅkuŋmayanin·,hanakkataḥsāmpunlacuŕ,butareḥyatwaranawaŋ,tu
siŋpĕsan·,padhatahenniṅĕḥtutuŕ,bwinamasiḥtondenada,hanakanemaṅorahan·.0.yensakitemaramara,heṅgalgatihubadehĕntokatampi,pi
tamin·ᵒa,lintaŋmañjuŕ,matanemabalikcĕdaŋ,twarapĕsannehadalahannemalu,naṅhiŋyensubayabur̥ŋ,sukĕḥbanṅilaṅaŋbiyin·.0.minabkataḥsāmpunwi

[22 22A]
22
kan·,riŋkahanañjatpitamin·bepuniki,wireḥsakesuwesāmpun·,kahaṅgenmatatambayan·,manambahin·,suṅkansanesakiŋdumun·,kahuniṅinsar̥
sinamyan·,nemawapaṣṭaberibĕri.0.mulacniŋsajapisan·,sinaḥjagiknisakitberiberi,yeñjatpitamintañcukup·,pitaminebepunika,sanesakitu
rātrasamiwaḥjantuŋ,buŋbuŋrahesinamyan·,suṅkansarātpisanyati.0.bapatañjagimañjaṅaŋ,manuturaŋ,cihnansakitepuniki,naṅhiŋtodogennepr̥ĕlu,maṅde
nñanedadipacaŋ,haṅgeñcĕniŋ,sawireḥtankĕnihantuk·,sagetkenkenapaŋbisa,ṅaliḥpituluṅaṅĕlis·.0.tandansakitmarañumwaŋ,byasanehawakemrasa [ 23 ][22 22B]
woṅati,l̥mĕsrasayaŋriŋhĕntud·,bratbatisejalanaŋ,heṅgalkĕñĕl·,hulunhatinenragtug·,pĕpĕsmarasasmutan·,btĕkanbatisesakit·.0.bĕsĕḥbĕsĕḥ
ṅĕmutoya,gnaḥñariŋglaṅanbatissriŋ,mranemakantĕnsĕmug·,tusiŋjahĕnṅanmadahaŕ,tunabayukadihanaklayuludus·,yeniŋpunikibaṅgyaŋ,sanaḥkalhambahinmati.0
.tandatandaneliyanan·,twarapr̥ĕlubapamaṅorahanmaliḥ,hanakṣa‌‌jatnulyu,yeniŋpunikacritayaŋ,bwatcĕniŋhĕntosubakaliwatcukup·,jalansatwanetutu
gaŋ,paŋtawaŋpadhamabĕdhik·.0.naḥnecniŋjanihada,bwinsakit·,wirekiraṅanpitamin·,hanekahadaninsnoŕbut·,pitaminecetotuna,yamakra

[23 23A]
23
ṇagĕtiḥriŋrāganepĕsu,mĕdalipuntanpararapan·,riŋdijakewantĕnkeṅin·.0.pĕsuṅĕtiḥhamil̥han·,piniḥriyinbyasariŋhisitṅawitin·,bahagwuŕmasmupluŋ,
waŕṇnanisitepunika,miwaḥbĕsĕḥ,magnaḥriŋwuṅkuŕhuntu,huntunesanebtenan·,mrasasakit·,yenusudin·,.0.yensakitesiŋruṅwaŋ,sayanswesayanña
ṅĕtaŋyadadi,mil̥haṅĕtihepĕsu,btenkulitdurinmata,tulaŋtulaŋ,maliḥriŋjroniŋhusus·,yentusiŋhenghghalmahubad·,sinaḥjagimaṅĕmasin·.0.wentĕnma
liḥnesewosan·,ṅgiḥpunikimawaṣṭapañakitiṅgris·,hariŋhirikikapaṅguḥ,sanesakittulaŋ,dadibawak·,leṅkoŋwyadinmal̥ṅkuŋ,makadahawakecaca [ 24 ][23 23B]
23
d·,tandadosbĕcikaŋmaliḥ.0.cacadetosinaḥpisan·,batisbeṅkokyadinkĕmpeŕkasampiŋ,tulaŋtaṅkahemalujug·,kaditulaŋtaṅkaḥhayam·,sewosma
liḥ,baṅkyaŋleṅkoŋtundunbidug·,sakitebukatenen·,madan·yamasiḥracitis·.0.hapahĕntonemakraṇa,tĕralenanmasiḥkwaṅanpitamin·,pitamin·
dewaṣṭanipun·,magnaḥriŋmiñakikan·,nemalakaŕhantukhatinulamaguŋ,riŋkutubkajayakadaḥ,ñantosmaṅkinkaborosin·.0.hirikiriŋhindonesya,
wireḥcukupwentĕnsinaŕmatanahi,pitamindenepuniku,tanbaṅĕtpisanpr̥ĕluña,kraṇayeniŋhirāgahantĕŋmajmuḥ,kulitkasinaransuŕyya,sākṣatṅajĕṅaŋ

[24 24A]
24
pitamin·.0.hanakcĕnikaneṅuda,yeniŋbyasajumaḥmĕtensahisahi,tusiŋtahenajakpĕsu,dinataheyamaplalyan·,sinaḥjagi,dadoslĕmĕttulaŋhipu
n·,baṅunawaknemahobaḥ,ṅawitiñcacat·yajani.0.tandatandahaneṅĕnaḥ,yenanakcĕnapañakitracitis·,gigisiŋgwamñaktumbuḥ,swesiŋbisamajalan·
,wireḥbatisel̥mĕtkadihanakrampuḥ,pabanemakloliṅgaḥ,belekgatiyenusudin·.0.yenanakistrisanesuṅkan·,hukurantulaŋbabokoṅaneha
lit·,kamewĕhannekalpaṅguḥ,rikālamadruwehoka,nakehalittanñiddhayaŋñrodtĕdun·,mawanansiŋbisal̥kad·,ṅraṇayaŋbhayapati.0.pitaminsanehi [ 25 ][24 24B]
24
nucap·,sajawininpitamindenepuniki,punikasamikapaṅguḥ,riŋwaḥwohanesinamyan·,kacaŋkacaŋmakamiwaḥdawundawun·,sanedadosaṅgeñjaṅan·,totĕtĕ
pajĕṅaŋsahi.0.nehadapatiṅĕtbapa,naŋtgaraŋhisĕṅisĕŋsakeŋmaṅkin·,cniŋmamulakaljukut·,rikālatanwentĕnkaŕyya,kutakkutasambilaŋmĕswaŋpĕluḥ,bayĕmkacaŋmiwaḥ
tomat·,kataḥmadagoŋpitamin·.0.maṅdacniŋsahuniṅa,sirasanemr̥ĕlyaŋkataḥpitamin·,hiṅgiḥpunikahanakeluḥ,nekantunmañoñohinpyanak·,miwaḥbliŋwireḥ
bayinepuniku,maṇikariŋtĕṅaḥbasaŋ,banibyaŋkāmr̥ĕtanin·.0.yenpitaminenĕkiraŋ,jantĕnsāmpunnakehalitmil̥tsakita,yeniŋriŋwĕtĕŋhipunkantun·

[25 25A]
25
,huniŋpunlĕkadṅudayan·,saduruṅebobotanecukupumuŕ,wireḥjanisubatawaŋ,rāganemaṅkinpr̥ĕtenin·.0.timbaŋṅoyoŋtwaraṅudyaŋ,pakaraṅandiniditukatumbĕgi
n·,pamulahinpuñanbyu,toṅosepaŋdamakutaŋ,kasalrajinñakmĕlitaŋl̥ṅĕnbaju,pitaminsiŋkwaṅan·,ditusiŋmahanemli.0.bapanuturaŋnebusan·,pitaminbe
riŋbraseliyukapaṅgiḥ,magnaḥriŋklamadalus·,samaliḥñatipispisan·,batunbrasantukpunikakakaput·,tiṅhalin·,yatwaraṅĕnaḥ,madikitdadosasiki.0.na
ṅhiŋhipununiŋhical·,yenbrasemaṅkinkagiliŋriŋpabrik·,hakĕdikpisannekantun·,sumasatilaŋmkjaŋ,yanutil̥ḥ,sigbrase nāhĕmatbuk·,wireḥketojanisinaḥ [ 26 ][25 25B]
25
,hiñconnepatūtpilihin·.0.yadyanbrasetomlaḥ,yennejanibaskĕdasbahanṅiṅsahin·,klamademakjaŋhañud·,hantuktoyakaklesaŋ,sanemaṅkin·,ya
mahadukanriŋbañu,doŋhirāganeṅĕdyaŋ,durusanipunibawi.0.yenbumbuḥbraskĕjĕpaŋ,sakewalawonbukipunsami,toyanbrasbañunipun·,tohaṅgo
nṅalablabjaṅan·,maṅdamaliḥkĕñaŋpitaminipun·,paŋdaṅanwiyamakutaŋ,ketosajabannayanin·.0.pupuḥdhuŕmma.0.wentĕnmaliḥsanekaltuturaŋbapa.dhuŕmma.
nepatūtuniṅiñcĕniŋ,hiṅgiḥhindikṣasuntikan·,sakiŋriyinkamaŕggyaŋ,suntikanpanulakgriŋ,griŋneṅalaḥlaḥ,mawanliyunakmati.0.rawuḥmaṅkinsāmpunwentĕnma

[26 26A]
26
kudaŋkudaŋ,panulaktipusdisentri,koleratebececacaŕ,miwaḥmaliḥnelwanan·,naḥnapisajapuniki,hapaŋcniŋnawaŋ,nesubamahadanpakṣin·.0.wo
pakṣineyamahisikumankuman·,sanekapadhĕmaŋriyin·,ṅhiŋnantunmadagiŋwiṣya,sanewantĕnkĕdikpisan·,yensuntikaŋtanmayanin·,niṅhiŋyamakraṇa,mĕdalkakwatanmaṅkin·.0.
kakwatannemawaṣṭakakbalan·,riŋrāganekakaŕyyanin·,nikidadosupamayaŋ,jagatsanekarañjiṅan·,hantukmĕsĕḥneṅarusakin·,paŋṅisaṅalawān·,nabdabpratahana
nmaṅkiŋ.0.nemarūpapilisimiwaḥtĕntara,sanepacaŋmanandiṅin·,melajagatepunika,ṅar̥pinmĕsĕhesamyan·,maṅdakatunduŋdiglis·,ṅantitwaramahan·, [ 27 ][26 26B]
26
mahil̥hanṅusakin·.0.ketomasiḥpajalanpakṣininukwan·,sasubanekasuntikin·,rāganerarismakaŕyya,kakbalanehinucap·,kakwatansanejagi,ṅala
tonikuman·,racunñasanekabasmi.0.naḥnejanicniŋmiribsubatraŋ,riŋguṇanpakṣinpuniki,wantaḥhaṅgeñjagagayan·,wireḥnentĕñjañiddhayaŋ,hantukṣatataṅlidi
n·,ṅrañjiŋkumaneriŋrāga,ydyansāmpuntaṅaŕgati.0.tomawinanya,yenwentĕnsakiŋpamrintaḥ,dadawuhanpaŋmasuntik·,sāmpunaŋcniŋmanulak·,rawuḥhugisina
myan·,tanwentĕnllyan·wyakti,sanekahapyaŋ,karahayoñjagatpuniki.0.puputsinuratriŋdina,pwa,tĕŋ,12,raḥ,5,paŋ,piŋ,2,saśiḥ,3,ᵒiśaka,1912.ma

[27 27A]
27
sehitaṅgal·,1,septembĕŕ,1990.gaguritankasehatanpunikikĕniyaŋtityaŋsakiŋpustakabalimās·,denpasaŕ.0.kṣamatityaŋsanenulisiwayansamba,sakiŋ
bañjaŕkubuwañaŕ,deśakubutambahan·,kabhūpatenbuleleŋ,siṅharāja.0. [ 28 ][27 27B]
27