Gaguritan Rasutama

Deskripsi uah

Bahasa Indonesia uah

Gĕguritan adalah sebuah bentuk puisi tembang dalam bahasa sehari-hari. Gĕguritan Rasutama karya sastra yang berisikan tentang tutur. Seperti tutur pada umumnya jalan cerita yang disajikan ditandai dengan penggunaan metode dialogis. Geguritan ini bercerita tentang kebahagiaan dan keselamatan, baik dikehidupan maupun dikehidupan setelah kematian. Dengan catatan melalui jalan dharma dan memegang teguh kebenaran sesuai ajaran agama. Cerita dalam geguritan ini diawali dari ada seorang raja yang memiliki anak tiga orang yakni yang paling besar bernama Sang Bajradana, adiknya bernama Kawiswara dan yang paling bungsu bernama Rasutama. Ketiganya rupawan, pintar serta bijaksana kepada masyarakat. Mereka bertiga berbicara mengenai hakikat menjadi manusia sesuai dengan swadarma [tugas dan kewajiban] agar mendapatkan kebahagian. Geguritan ini menulis dialog-dialog sang Rasutama dan saudaranya dalam bentuk pupuh-pupuh. Dialog-dialog tersebut banyak berupa pertanyaan-pertanyaan yang diajukan kepada Rasutama. Pada dialog tersebut banyak terjadi konflik-konflik namun tidak ada yang ditulis dalam konflik fisik melainkan konflik batin yang dibangun oleh penulis.

Pada akhir cerita diceritakan bahwa ketiga bersaudara ini masing-masing yakni Sang Bajradana atau Sang Udana menguasai ilmu pemerintahan dan asta kosala-kosali. Kawiswara menjadi seorang yang suci atau Pendeta yang bergelar Dhang Hyang Yogiswara. Semantara itu, Rasutama dinobatkan menjadi seorang raja yang arif dan bijaksana dalam mengayomi negeri. Ia juga mampu menundukkan musuh-musuhnya serta menguasai berbagai ilmu pengetahuan. Selain itu, tokoh Rasutama dikisahkan pula sempurna dalam menguasai pengetahuan rohani dan ilmu pemerintahan. Untuk itu, ia pun bergelar Sri Bashu Pati Murti yang bertakhta di Kahuripan.

disalin pada 17-9-1989 oleh Made Pasek.

Bahasa Inggris uah

Naskah uah

[ 1 ]Judul : Gaguritan Rasutama.
Panj. 35 cm. Leb.3,4 cm. Jl. 35 lb.
Asal : Denkayu, Mengwi, Badung
Krp. 4/41/U

PERPUSTAKAAN
KTR. DOKBUD BALI
PROP.BALI
G/XIX/7/DOKBUD

[1 1A]
G/XIX/7
Judul : Gaguritan Rasutama.
Panj. 35 cm. Leb.3,4 cm. Jl. 35 lb.
Asal : Denkayu, Mengwi, Badung [ 2 ][1 1B]
1
smarandhana
||0||ᵒaum̐ᵒawighnaṃhastu||0||gaguritan·raśūttama||pupuḥsmarandhana.1.hikawiśwaraṅrañcani,mĕtikcaritaᵒu
ttama,sakiŋtutūŕpaṅambile,pinakapakeliŋmanaḥ,maṅeṣṭikarahaywan·,hinikĕt:hanariŋkiduŋ,sipatiŋᵒagamatīŕtha.2.punika
sanekagurit·,saŋprabhuriŋl̥maḥsurat·,maputrahidatati-ga,mijilsakiŋᵒibutuṅgal·,samilanaŋpapatuhan·,waŕṇnasamili-
ntaŋbagus·,karihalitkatiṅgalan·.3.kocapsanepiniḥkeliḥ,mādan·saŋbañjradāna,saŋkawīśwaraharine,kaŋhuru

[2 2A]
juraṣuttama,rūpanekadihyaŋsmara,prajñan·dhyātmikariŋkahyun·,hasihiŋwoŋjanapāda.4.saŋkawīśwaraliŋnyāris·,duḥhadi
saŋraśūttama,mahitepahĕkaŋr̥ko,dinimalumararaṣan·,miwaḥblibajradāna,hĕntodituṅudaṅuyuk·,pir̥ṅaŋsiḥhatūŕtityaŋ
.5.bĕlihadibukajani,bajradhanaraśuttama,hĕdapaticacĕlodoḥ,nuwukinhindriyanmanaḥ,ragapusuḥkatiṅgalan·,tuwuntanaḥ
mĕneksuwuŋ,hiñenhanakemamanaŋ.6.hĕdasuwud·malajahin·,hanemaṅĕntikaŋguṇa,tutūŕbĕliner̥ṣĕpaŋ,hiṅĕŕhi- [ 3 ][2 2B]
2
ṅĕraŋdimanaḥ,biliḥhadayakasadhyan·,hicchanhidasaŋhyaŋtuduḥ,maṅiccheninpañupatan·.7.wkas·yanmaliḥdumadi,mā
ṅdatannĕmusaṅsara,hulijanibanṅeṣṭyaŋ,sotaniŋdanimānuṣa,pĕdasaŋhapaṅatawaŋ,kijāpanaṅkanedumun·,pacaŋkijamaṅu
ṅsiyaŋ.1.punikawantaḥkaheṣṭi,yadyansarupaniŋjanmā,tandhīnahuntĕŋkahyune,paṅaptinemasiḥtuṅgal·,ṅuṅsimariŋśunyāmr̥ĕ
tta,yadyansaŋpāṇdhitaputus·,yadyanriŋwoŋsabaraŋ.9.naṅhiŋsĕṅkāyanṅeliṅin·,reḥjātilintaŋᵒuttama,sarupiṅit·yamahe

[3 3A]
deŋ,kadilawageriŋmĕka,kadimiñakriŋhĕmpĕhan·,kadihapijroniŋtaru,reḥmaragahanānora.10.hananeriŋsane
jāti,noraneyanmariŋnora,karagkirig·kasaŋkeseŕ,pamutĕrelaṅkuŋkras·,hakidhik·yadadikaṭāḥ,samihiwaŋsamipātūt·
,miṅuṅaŋmanaḥkatunan·.11.nraṅaŋmanaḥsujāti,pañjaŋyansamituturaŋ,hakidik·yanriṅkĕs·r̥ko,yanjujuḥsayanṅĕjohaŋ
,yanpĕdasinsayanhilaŋ,yangamĕl·yasayansuwuŋ,yansĕbĕ-taŋsayanpusaŋ.12.yankāṅĕnaŋsayansĕdiḥ,yanjĕjĕhaŋsayanmara [ 4 ][3 3B]
3
s·,yantambĕtaŋsayanbĕlog·,yanlīlayaŋsayanpūŕṇna,yanbaniyaŋsayangantaŕ,yanlaṅgĕṅaŋsayankukuḥ,yanhĕlasaŋsayangantas·.1
3.nāṅhiŋhanakesujāti,wruḥriŋraṣaᵒuttama,twaratuyuḥwaṅiñcĕre,papinĕhejalanmula,galaṅan·tkeniŋl̥maḥ,raṣawira
ṣaneriŋkahyun·,twarabiṅuŋmaṅĕliṅaŋ.14.deniŋpaṅodanelwiḥ,ṣadrir̥neriŋraga,nesahiṅĕbragmanahe,mamurusādhya
ᵒuttama,manuduhaŋkasaṅsaran·,ṅilaṅaŋlakṣaṇapātūt·,punikamaṅdawāsapada.15.hiraśūttamañawurin·,wacanan·

[4 4A]
blitansimpaŋ,durusaŋᵒicchanemaṅke,mawarawaraḥriŋtityaŋ,deniŋtityaŋduruŋpĕdas·,punapidadiṣadripu,ṅawesaṅsaraniŋmanaḥ.1
6.halasyawawuhasiki,kaliḥnidratigabhāya,riŋkapiŋhĕ-mpat·tr̥ĕṣṇāne,piŋlimapukarāga,puputemawāṣṭahĕṣad·,dweśaka
piŋhĕnĕmhipun·,punikamusuḥsakala.17.samiṅaṅgenguṇal̥wiḥ,paṅiwāmiwaḥpiwolas·,kamokṣanlĕwiḥhiribe,sujā
tinenoratraŋ,hulahemilumabrata,manirusaŋwikuputu-s·,sumiṅkin·ṅawesaṅsara.18.panujuneduruŋbĕcik·, [ 5 ][4 4B]
4
pamukulekariṅawag·,reḥsaruhakeḥhiribe,kaṭāḥmusuḥcararwaŋ,ruwaṅemapiṇdhapiṇdhā,sasolahan·caramusuḥ,hujaŕ
reyasamaŕpisan·.19.hĕntoñandaŋpĕlajahin·,mamatiśatruriŋraga,hadasañjataᵒuttama,pīcchanhidasaŋhyaŋtuṅgal·,ṅaranpaśu
patiśāstrā,paṅlĕburaniŋṣadripū,paṅĕsĕṅan·tribhuwana.20.punikasañjatatal̥wiḥ,mawiśeṣaneriŋrāga,nāṅhiŋwaṅsitñaner̥ke
,ṅagĕmpicchansaŋhyaŋtuṅgal·,hdahampaḥtken·hawak·,masamādhihapaŋtuhu,sākwehiŋśatrupraṇāta.21.dūṣṭadūŕjja-

[5 5A]
nanewdhi,saŕwwawiṣyanepunaḥ,saŕwwagalakparipūŕṇa,matmaḥ-hasiḥdadikadhaŋ,sakiŋᵒaŕdhaniŋsañjata,yanlaṅgĕŋsamādhinipun·,ki
nasihaniŋhyaŋtitaḥ.22.sidhasaparaniŋkāṣti,tĕguḥhanandaŋwikrama,tuṅgadewaparagane,ketosipatiŋᵒuttama,lirismāwa
kakuitiṅhalan·,punikapinakatuŋtuŋ,sāñjataśāstraᵒuttāma.23.muṅguḥriŋtuŋtuŋsujāti,makasuluḥhikaprabhāhalahayu
samikaton·,sakiŋᵒajñānaniŋśuklā,saŋhyaŋmaninpadhanira,denkatonton·denpawastu,yanputus·samādhinira. [ 6 ][5 5B]
5
śinom·
24.dasarinyogasamādhituŋtuṅiŋdhaŕmmalakṣaṇā,huntĕṅemaṅeŕthyaŋraga,hiraśuttamahaṅucap·,hakidiktanwentĕnsiṅsal·,
wacananbĕlineputus·,matuṅkĕdtutūŕᵒuttama.25.durusaŋᵒicchanemaṅkin·,masamādhineriŋtityaŋ,deniŋtityaŋlintaŋblog·,
dereŋtatasriŋkaliṅan·,kolubtityaŋṅekalintaŋ,ñūkṣmayaŋraṣaniŋtutūŕ.yanhiwaŋsināmpūra[strike]yaŋ.0||pupuḥśrīnātha,
||1.gĕntosinmaṅkinmatĕmbaŋ,śrīnāthahaṅgen·ñambuṅin·,nutugaŋtutūŕpunika,nebawuhucapaŋbli,tiṅkahenaṅunsamadhi,misā

[6 6A]
dhyamaragaputus·,punikamaṅkin·tutūraŋ,deniŋblisāmpunhuniŋ,subaputus·,sasahimiñcĕraśāstrā.2.hikawīśwarahaṅuca
p·,sajabukaketohadi,doŋjabliñumbaṅaŋhawak·,janibĕlimaṅorahin·,tiṅkahenaṅar̥nsamādhi,hadadiśāstranemu
ṅguḥ,maṅdadasarinbān·kĕdas·,sāŕwwahaluslurushati,sakeŋlurus·,hantukmiñcĕraŋpituṅan·.3.pituṅanehĕdaṅawag·,tu
juwaŋmanahehniŋ,makatuŋtuṅiŋpaṅraṣa,raṣanejroniŋhati,nāṅhiŋpantĕsaŋṅeliṅin·,sakeŋpantĕs·maṅgĕḥpātūt·,sakeŋpātūtma [ 7 ][6 6A]
6
ṅgiḥwnaŋ,ñumuninmanahehĕniŋ,hĕniŋhiku,ṅawĕtwaŋbetel·tiṅhalesujāticlaŋ,hĕntodadibulakbalik·,sujā
tinenmuglaŋ,masiḥsĕṅkabānṅiṅĕtin·,sipatiŋraganejāti,subapadhaditu,lamunbiṣamanuṅgalaŋ,patmuniŋpatiᵒurip·,huliditu,-
wĕtuyaraṣaniŋ∅ṅ∅l·[strike]tiṅhal·.5.paṅawasemaṅdatraŋ,nrawaŋmanahehĕniŋ,hĕniṅesujātimūlya,punikawantaḥpatitis·,nāṅhiŋbĕ
cikaŋṅeliṅin·,bukaputiḥputiḥlyu,sāmpunaŋkasamaran·,yansamaŕraṣanekari,hĕdandenṅugu,karikatkĕp·bān·setan·

[7 7A]
.6.sujatinenoradadwa,disubanemāwak:hĕniŋ,halahayunorasamaŕ,hasiŋdaliḥyasujāti,daliḥkaṅinjātikaṅin·,da
liḥkawuḥjātikawuḥ,yandaliḥcacad·yacacad·,yanlĕwihaŋlintaŋl̥wiḥ,yaniŋjujuḥ,pahĕktuwarabakat·jmak·.7.deniŋmu
lalintaŋsĕṅkā,maṅaliḥmanahehniŋ,kewĕḥpacaŋmagurwaŋ,yanruruḥboyakapaṅgiḥ,raṣatĕgĕhanriŋlaṅit·,hĕjoḥyaniŋpacaŋjujuḥ,
yadyanhakeḥgaglaran·,joḥparapacaŋkapaṅgiḥ,tusiŋbuwuŋ,nemĕṇdhapmĕṇdhap·makataŋ.8.janibliñaritayaŋ,tiṅkahema [ 8 ][7 7B]
7
ṅaliḥhĕniŋ,hniṅesujatimulya,hapaŋsiddhāyakapaṅgiḥ,bĕlimatujuhinmaŕggi,nāṅhiŋbĕcikaŋmanuwuk·,pĕdasaŋhapaṅatawaŋ,sla
niŋrāhinawṅi,māpanditu,knĕḥhadinenusiṅsal·.9.sanebhoyakadensaja,sanetuhukadentusiŋ,twigĕlaḥtwarata-
waŋ,kabatĕkmanahepaliŋ,twarabisamaṅiṅĕtin·,bāngobanelintaŋsaru,pamūŕttiniŋrajaḥtamaḥ,maṅrubhedajroniŋhati
,ṅaweliṅluŋ,kraṇayatoŋsiddhatawaŋ.10.dabdabaŋma-ludabdabaŋ,mupuŋraganenucnik·,malajaḥniṅkahaŋhawak·,-ma

[8 8A]
dhaŕmmapātūtegugonin·,hĕdāpatihiri[strike/]pa[/strike]hati,dul̥gtĕkenhanaklacuŕ,hdhaboṅgan·tkenhawak·,lagutekahucapririḥ
,hĕsumbuŋ,maṅuṅgulaŋhawakbisa.11.tirutirwaŋmatiṅkaḥ,diragagaliḥgalihin·,gobanemalupĕdasaŋ,mĕkahaṅgonmañu
luhin·,ditusubasinaḥgati,gobakasaŕtwibagus·,dimĕkaneyāmalawat·,solahemaliḥsuluhin·,halahayu,
tutūŕhaṅgonmañinahaŋ.12.mūlatoŋdadipasahaŋ,diraganetomatindiḥ,bkĕlenumadhijanmā,sukadukalarapa [ 9 ][8 8B]
8
ti,nāṅhiŋmaṅdatraŋhuniŋ,panaṅkanepacaŋrawuḥ,suluḥbahankadyatmikan·,ptĕŋl̥maḥpalajahin·,hdhañalimuŕ,tutūrepdas·
pĕdasaŋ.13.dyapin·lyunampiŋlontaŕ,miwaḥkitab·l̥wiḥl̥wiḥ,lamun·twarahadatawaŋ,ṅiṅĕraŋbasasasimbiŋ,mlahansĕpĕ
lhapaŋhilid·,lamun·twarabiṣamĕlut·,baṣajawadīŕghgāplutthā,tatigasaṅkaniŋjāti,hanak·lyu,ñuṅkĕminhidhĕp:hidhĕpan·
.14.kewalabisamamaca,subayamaṅaṅkĕnririḥ,carājanisubatawaŋ,ptanesaleŋ;hiṅgenin·,kaṭāḥmapimapihuniŋ,ba

[9 9A]
n·lyunenawaŋhuṇdhuk·,kariryanedmĕnṅoŕtha,nāṅhiŋtoŋhadamabhukti,hdhānden·ṅugu,malaḥṅadenhanakbisa.15.liŋliŋ
sakeŋsasolahan·,lamunjatihanak:huniŋ,hisiniŋśāstranepolos·,nejātipakaŕyyanwidhī,twarahnuṅaṅgonmirib·,ra
sanesubariŋkahyun·,tiṅkaḥkadiblog·polos·,nā-ṅhiŋkeririḥsujāti,subaputus·,ṅaṅgedhaŕmmakadhyatmikan·.1
6.lyuhajakṅaliḥdhaŕmma,maṅuṅsiśwaŕganel̥wiḥ,maṅrasuk·tutūŕkamokṣan·,brahmamomtaḥrajapeṇī,matitisbaha [ 10 ][9 9B]
9
nsuṇdhari,mlayensiddhamanuwuk·,jalangantaŕtanasimpaŋ,bnĕḥklod:hulidini,hĕntotuju,nemādan·śwaŕggadhakṣiṇā.1
7.hĕntośwaŕggapaliŋmlaḥ,lyuhajakmaṅulati,māpanditupaliŋ-tiṅgahĕ,maṅawenaŋl̥ganhati,hapanesmaṅin·budhi,subañidhayaŋsakā-
lyun·,saŋhyaŋbrahmamanuduhaŋ,ṅamr̥ĕtaninsahisahi,mūladitu,l̥ganehajakmakjaŋ.18.ketosipatiŋᵒuttama,ṅaṅgotutūŕśā-
strajāti,tankarikolugpaṅrasa,hadistanalansamr̥ĕdhuitti,yadyan·ᵒutptistiti,pralīṇasāmpunriŋkahyun·,wisaḥmiwaḥ

[10 10A]
ᵒaŕdhacandra,wiṇdhunādhawusṅarañjiŋ,wiṇdhutĕlu,nedadwasubāmanuṅgal·.19.triwiṇdhusajroniŋnadha,subamāwaksūŕyyaśaśiḥ
,wintaŋmiwaḥtraṅgaṇā,luwuŕnyawintaŋtraŋmiṇi,tlassamimaṅrañjiŋ,riŋwiṇdhuśūñanemasuk·,hapamādanwiṇdhuṣūña,sanediraganeja
tihĕṅkepuniku,sujātiniŋsaptaśunya.20.buṅkaḥtuŋtuŋsāmpunhĕlas·,pasukwĕtusāmpunnuṅgil·,nedadwasubamanuṅgal·,
patĕmuniŋsuduk·śwari,samisāmpun·maṅrañjiŋ,riŋwinaṇdhuśū-nyanemasuk·,hĕṅkenmādanwiṇdhuśūnya,disuwuŋhĕdhĕpejāti,sa [ 11 ][10 10B]
10
ṅkansuwuŋ,twaraṅlaḥpawilaṅan·.21.hĕntomādan·kaśūnyatan·,haketoheliṅaŋsahi,yadyapinhaketotawaŋ,pr̥ĕlī
ṇahaditanhuniŋ,hapanepr̥ĕlīṇasahi,hĕntosubahadadi-tu,saget:hadisubanawaŋ,hindayaŋwaṅsitaŋkidhik·,hĕdājalyu,
soktujuhinnedihawak·.22.hiraśūttamahaṅucap·,jatitityaŋduruŋhuniŋ,tityaŋjujutmanunasaŋ,hapaŋtityaŋsuwudpaliŋ,tutūŕ
rintityaŋnejāti,tityaŋmisadhyamaguru,napupātūt·ᵒupakara,nekātūŕriŋragan·bli,denuŋlyū,neñandaŋtunasaŋtityaŋ.2

[11 11A]
giṇada
3.janiblimamantĕsaŋ,hĕṅken·bnĕḥhĕṅkenpĕliḥ,tityaŋblog·twaranawaŋ,maṅiṅĕtinmalukuri,kewalakojariŋᵒaji,paṅgiḥti
tyaŋñantuŋñantuŋ,tityaŋkewalaṅonekaŋ,twarabiṣamaṅrasa-nin·,kadalumuk·,kadipacrakeneliṅĕbaŋ.24.twarakarwanmasu
luran·,mādukandadihabĕsik·,haṅĕt:haṅĕt:hisindroŋwayaḥ,baṣan·bwatsaŋwwahĕtis·,toŋknabānṅiṅĕtin·,hĕṅkengabag·hĕ
ṅkensawup·,maṅkinbĕlimamātūtaŋ,mamilihinsĕkabĕsi-k·,hdhagupuḥ,giṇadamaṅkin·ṅlanturaŋ||0||puḥgiṇdā. [ 12 ][11 11B]
11
1.gĕntosin·janibāntimbaŋ,ginādahaṅgonñambuṅin·,haṅgonnutugaŋkarūṇā,kewalayābisamupuḥ,muñibalīpapolosa
n·,nulaḥñarik·,hatūŕtityaŋtanpapūŕwwa.2.tityaŋbanikakdhekaŋ,ᵒirikiriŋhajĕŋbli,tityaŋmātūŕṅawag:hawag·,tanikaṅin·
tanikawuḥ,matuwūtin·carawikan·,yeniŋpliḥ,hdabaṅĕtmanukayaŋ.3.punikatunasaŋtityaŋ,wentĕnkeblimamaṅgiḥ,tu
tūŕcatuŕlokaphala,pañcawiṣalapuniku,miwaḥmaṇik·ᵒaṣṭagiṇā,wentĕn·maliḥ,nemādanmaṇīksakcap·.4.

[12 12A]
kocaptoŋdadiblasaŋ,mūlapicchansaŋhyaŋwidhī,tĕkaniŋrāgawiśaya,naṅhiŋkehapaṅapātūt·,janibahanmaniṅkahaŋ,hĕda
guñciḥ,pĕdasaŋhapaṅatawaŋ.5.bwinhĕntoñamanepat·pat·,kocapbar̥ŋhajakmijil·,muṅgwiŋtutūŕkaṇdhāhĕmpat·,ṅĕm·
puraganesatuwuk·,twarabisatahen·blas·,kayaŋmati,masiḥhĕntomanandanaŋ.6.kenkenwaṅsitñatotonan·,su
batahĕnbĕlimaṅgiḥ,malameṅakwinñama,ṅudatwarata[strike/]na[/strike]hen·,doŋkesalaḥpaṅaŕwyan·,hulatñadin·,bĕli [ 13 ][12 12B]
12
ṅadendhuta[strike/]ta[/strike]ppat·.7.hāḥboyahĕntosaja,boyahĕntoṅĕmpuhurip·,kewalakcapriŋrontal·,raganetlĕbmaṅugu,
deniŋhanekahucap·,hawakpaliŋ,maṅuguhidhĕp:hidhĕpan·.8.hdasepanmaṅĕndĕlaŋ,haliḥsamr̥ĕtinejāti,buktiyaŋhasaŋsaka
la,doḥparayatwaratĕpuk·,ñamanemuṅguḥriŋraga,mūlaśakti,wiśeṣamaṅrakṣajīwa.9.hadawaṅsitkamimitan·,sāgara
guŋtanpatĕpi,toyanesendok·bāntoya,kalawan·galihiŋkaṅkuŋ,māliḥkocapwentĕnrontal·,tanpatulis·

[13 13A]
,kenkenbahanṅamuñiyaŋ.10.dijagnahetotonan·,hĕntor̥kosanelwiḥ,śaktiṅebĕkriŋjagat·,hĕntoñandaŋsĕmbaḥsuwun·
,māpanhĕntoparagayan·,saŋhyaŋwidhī,haraŋhanakemanawaŋ,.11.maliḥnetunasaŋtityaŋ,ñmakdumaŕlawan·gni,ñendok·toyā
bahantoya,maṅaliḥgigiriŋpuṅlu,lanhisiniŋwuluŋbuṅbuŋ,pacaŋnapi,bisaṅucapaŋtotonan·.12.kijalakumanuwĕkaŋ,dike
nkenepacaŋhapti,tityaŋblog·twaranawaŋ,hĕṅkenhaneña-ndaŋgugu,deniŋkocapsamigawaŋ,tanpabhukti,hiṅuḥtityaŋṅar̥sĕ [ 14 ][13 13B]
13
paŋ.13.maliḥwentĕnkocapśastra,hucapanema∅siḥl̥wiḥ,daśākṣaranetuṅgalaŋ,hapaŋyadadiṅawiṇdhu,kijalakumatĕmwaŋ,saka
bĕsik·,daśanepaŋdadituṅgal·.14.hindayaŋsurupsurupaŋ,subadiraganedadi,kenkenbahanmañiluraŋ,hapaŋdadidaśabayu
,daśabayunetuṅgalaŋ,dadosnapi,dijagnaḥnemanuṅgal·,.15.yansubasiddhamanuṅgal·,hĕntor̥komawaksiddhi,sidhuisidhaniŋ
ᵒajñana,riŋhatisirahumuṅguḥ,makadasaŕkawyājñanan·,mawaklĕwiḥ,ṅĕsĕŋmalaniŋśarīra.16.maṅĕsĕŋbabahiriṅawak·,mi

[14 14A]
waḥriŋpakubonmaliḥ,śraṇatĕmbagamrajaḥ,ᵒaum̐karadadwasimalu,lawan·ᵒaum̐karasinuṅgal·,wiṇdhutri,majajaŕdurin·ᵒaum̐kāra.
17.maliḥbisaḥmāŕdhacandra,kĕcĕkmulucandramaliḥ,taleŋmasiḥmāŕdhacandra,tĕṅgĕkcayanehabuṅkul·,hil̥hinbān·ᵒaŕdhdhā
candra,lawutbuntil·,haṅgonpasikpanhawak·.18.maliḥhadapamañcutan·,babahinesubaśakti,tmugirisakamulā
n·,bahĕmwarak·gtiḥhipun·,katiḥcĕṅkeḥmāwoŕmñan·,klĕmbakkasturi,bayĕm·brahmapaṅlukatan·.19.kenke [ 15 ][14 14B]
14
ndagiŋñatotonan·,bliminabsāmpunhuniŋ,jātiyaŋkudāriŋtityaŋ,hapaŋtityaŋsar̥ŋwruḥ,hikawīśwarahaṅucap·,naḥtohadi
,blimaṅgitutūŕranñā.20.janigumisubapunaḥ,kalisaṅharanemamūŕtti,mantraᵒuṣaddhanepunaḥ,jadmāṅakuśaktilyu,yakeba-
lyanṅakubalyan·,ṅaṅkĕnśakti,ṅalahaŋhucapan·śastrā.21.mantratoŋhadamawiṣya,sidhinesubamasalin·,matiṅgalsakiŋᵒuṣdhā
,riŋwiṣyajanimapuṇdhuḥ,saṅkan·lyuhanakbiṣa,ṅawegriŋ,lyunansakitkawiṣyan·.22.hiraśūttamamañaṅkal·,teteḥbā

[15 15A]
n·bĕlimamuñi,hiṅuḥtityaŋmadiṅĕhaŋ,bas·lyubahanbĕlinutuŕ,deniŋblisubaprajñan·,tatashuniŋ,tkensahisiniŋrāga.2
3.tityaŋkidhikmanunasaŋ,hĕṅkenjānimādanhati,dadilyubānṅucapaŋ,hatigalaŋhatisĕmpunuig·,hatiᵒibuk·hatijĕnaŋ,
hatihĕtis·,hatigdhĕg·hatilyaŋ.24.maliḥtutuŋhatikocap·,jātitityaŋduruŋhuniŋ,hĕṅkenmādantuŋtuŋtiṅhal·,hĕṅkenma
dantuŋtuŋrambut·,miwaḥgamburaṅlayaŋ,nesujāti,masiḥtityaŋduruŋpĕdas·.25.hĕṅken·yajātimānuṣā,ragaśa- [ 16 ][15 15B]
15
rīranejāti,hĕṅkenmādanmemebapā,hahowaneyadadibayu,dijahĕntomatĕmwaŋ,maṅdanuṅgil·,hapadadimāwak:hatmā.26.
maliḥnetunasaŋtityaŋ,dewabhutanesujāti,kocaptuṅgalpagnaḥña,bhūtadewapadhaditu,yanpunapipablatñā,kraṇasĕ
ṅkil·,maṅaliḥnejātidewa.27.kadiwiṣyalāwa-nhamr̥ĕtta,toṅosñamasiḥhabĕsik·,ᵒamr̥ĕttanehil̥hinwiṣya,sa
ṅkansĕṅkabānṅaruruḥ,hikawośwarahaṅucap·,keneha-di,blijanimanuturaŋ.28.dul̥g:hatimāwakwiṣya,ᵒamr̥ĕttanema-

[16 16A]
nahehniŋ,daśendriyadadibhūta,dewariŋmanahesuwuŋ,gtiḥhaliṅganiŋbhūṭā,sārīngĕtiḥ,paliŋgandewaᵒuttama.29.hĕnto
dadimemebapa,maliṅgariŋnetrakaliḥ,punikajanitĕmwaŋ,hibapamaragabañu,himemejanikocapan·,māwakgĕni,tuṅga
laŋjroniŋtiṅhal·.30.hiraśūttamañujutaŋ,subatahenbĕlimaṅgiḥ,punikajanitĕmwaŋ,hibapamaragabañu,himemegnimaṅara
b·,dijapaṅgiḥ,saṅkan·biṣamaṅucapaŋ.31.traŋbānbĕli-nuturaŋ,ᵒamr̥ĕtaneriŋmanahehniŋ,dul̥g:hatimāwakwiṣya,dewariŋma- [ 17 ][16 16B]
16
nahesuwuŋ,gtiḥpaliṅganiŋbhūtha,tityaŋṅiriŋ,mūlawentĕn·tutūranñā.32.gampaŋbānbĕlimaptā,riŋtutūrebliṅaliḥ,haṅgonmamo
gbogintityaŋ,masañaktityaŋmaṅugu,bogbog·blinekalintaŋ,dĕmĕnṅumik·,ṅlĕpugaŋhisinpabwan·.33.punikatunasaŋtityaŋ
mamatablikakaliḥ,dadipatuḥbānmalyat·,kupiŋblimasiḥpatuḥ,yanpunapineṅar̥ṅö,masiḥtuṅgil·,nekebotlawantĕṅawa
n·.34.samiblimañolahaŋ,deniŋblisāmpunhuniŋ,ñuruwowaŋdewariŋhawak·,subanawaŋpasukwĕtu,hindayaŋpājarintityaŋ,

[17 17A]
nesujāti,sāmpunaŋbĕlimakĕbaŋ.35.jumaḥtityaŋwentĕnlontaŕ,hucapanel̥wiḥ,sāmpunsamisaslikan·,paṅiwaᵒuṣa
ddhātĕnuŋ,miwaḥtutūŕkaputusan·,dhaŕmmajāti,samaliḥtutūŕkamokṣan·.36.hilmubatinmiwaḥhilam·,wentĕntigaŋdaśajili-
d·,punikahambilsamyan·,lamunbĕlidĕmĕnnutuŕ,nejātimādanbhaṭāra,hanaklĕwiḥ,śaktineṅĕbĕkin·jagat·.37.ha-
nakñiṅaktanpanetra,twaramacaṅkĕm·mamuñi,mir̥ŋhidata-npakaŕṇnā,yanlumakutanpasuku,tanpahirūŋbiṣāṅuṅas·,bisa [ 18 ][17 17B]
17
ṅambil·,twarahidaṅaṅgetaṅan·,38.saṅkanbisamaṅucapaŋ,ragakatitaḥbānwidhī,hidupewidhīnitahaŋ,ṅudatwaratahentĕpuk·,
kewalaṅaṅgopanaŕkkan·,miribmirib·,diragahidamagnaḥ.-39.lamunkaritataŕkkayan·,hĕndenmalumañuṅkĕmin·,kocapwidhī-
mragatuṅgal·,ṅudalyuhajak:hidup·,saṅkanhadajlemĕlaḥ,tiwassugiḥ,masiḥwidhīneṅadakaŋ.40.ketobānbĕliṅucapaŋ,na
ṅhiŋtoŋjātikapaṅgiḥ,hicaŋbĕlituraŋtityaŋ,naliḥhanaktwaratĕpuk·,saliŋwidhīdaliḥcacad·,twarapĕdhiḥ,yan·bĕlimakra

[18 18A]
ṇadhukā.41.lamunbĕlituhubisa,haliḥsakalanejāti,hananekalawannora,widhīnedijamaluṅguḥ,pĕdasaŋhapaṅatawaŋ,
nesujāti,hĕdāṅuguhidhep:hidhĕpan·.42.blimawukpĕtadwaŋ,dmĕnhajum·ṅaṅkĕnririḥ,banisumbaŋtĕkenhawak·,kabisaneṅra
ṣaṅuṅgul·,tuwaramanoliḥhawak·,kakĕdekin·,śaktineṅaṅgohipyan·.43.lamūnbĕliṅuguhipyan·,dinilyuhanak·
śakti,yadyan·janmātanpaśāstra,bisayaṅipimakĕbuŕ,raṣamahibĕŕhibĕran·,nāṅhiŋṅipi,kenkenbahanmañiriyaŋ.44.bli [ 19 ][18 18B]
18
lyunawaŋmantra,hindayaŋhañcĕṅaŋkidhik·,hapanepāwakiŋmantra,hulidijawtunhipun·,hĕñensaneṅamantrayaŋ,hĕñensidhī,hĕ
ñennemakadacampaḥ.45.lamuntoŋtawaŋtotona-n·,ndenmaluṅaṅkĕn·śakti,kabisanenumaṅawag·,raganeheṅgala
nhajum·,kadibhutatumben·kĕdat·,jadmapaliŋ,twaranawaŋpajagatan·.46.hikawīśwarabĕlbĕlan·,hĕṅsĕktoŋdadimamuñi,-
mandĕŋmandĕŋl̥ṅaklĕṅok·,kabilibilimasawut·,bliṅi-diḥpaṅampūra,tĕkenhadi,tutugaŋtr̥ĕṣṇanemañama.47.bĕli-

[19 19A]
dūŕmma
ṅraṣatkenhawak·,kewalabisadibibiḥ,tondenbisañukṣmayaŋ,muñineheṅgalanpĕsu,janihadijwamantĕsaŋ,dāṅulitin·,tu
tadarin·blinesaja.48.hiraśūttamahaṅucap·,wantaḥsapunikabli,tityaŋtal̥ŕduruŋpĕdas·,kesar̥ŋmaguru,mabuddhima
nawaŋtiṅkaḥ,manumadi,madūŕggamanekalintaŋ.0||pupuḥdūŕmma||1.deniŋrāganekacatridadimānuṣā,pamragatña
pacaŋmati,hdhahampaḥhampaḥ,reḥtwarahadatawaŋ,yenpidan·gantinemāti,dadak·dadakan·,ᵒuripebahanmañiliḥ [ 20 ][19 19B]
19
.2.hulijanijumwaŋbwinmalajaḥ,hdhāsuwudmaṅĕnĕḥhin·,sipat:hapaŋtawaŋ,dewāgamanedihawak·,śāstranñanedāṅĕṅsapin·
,hapaŋdādiṅsal·,pyagĕmhidahyaŋwidhī.3.hapaŋtawaŋhawakemūlatanpahawak·,witiŋᵒaum̐kārajāti,hanaŕwabhīneddhā,hu
lihiŋrwabhīneddhā,wĕtuniŋtatigamūŕthi,hentonemaṅolaḥ,maṅadakaŋhidupmati.4.samihiwaŋmanakĕḥkaden·doŋya,ke
nken·bahanmaṅiṅĕtin·,twigĕlaḥtwaratawaŋ,hawakṅamali-ṅinhawak·,sanepuyuŋkaden·jliḥ,bakat·kĕndĕlaŋ,yasuṅkĕmi

[20 20A]
ndabamati,lamunjātiblibisañūkṣmayaŋ,ragamamūjasahi,ditusubaṅĕnaḥ,galaṅantĕkeniŋl̥maḥ,tiṅgaŕtoŋbakat·lya
tin·,pahĕkpasaja,nāṅhiŋtoŋbakatbānnundik·.6.janihĕntopasuk·wtunekne[strike]haŋ,wireḥmalakaŕhabĕsik·,dadimā-
wakdadwa,wiṣaŕjjalawanhanūŋśwara,sūŕyyacandrabañuhapi,bhūmiᵒakaṣā,gamatīŕthagamaweci.7.saŋhyaŋśiwamaragasanemamū
ja,saddhāśiwanepinūji,dadiᵒaum̐kāramr̥ĕtta,hraŋriŋsaḥkuṭāmantrā,hanaᵒutptistitthi,miwaḥpralīṇa,māwak·bhūŕbhwaḥśware [ 21 ][20 20B]
20
jali.8.saŋhyaŋśiwāparagayan·ᵒaṣṭamantra,ᵒom̐ᵒom̐raḥpat·ᵒaṣṭrājāti,miwaḥṇracchamudrā,bāŋnetrakaŋkasolkayā,hiṅĕŕ-
hiṅĕŕraŋdihati,pĕdaspĕdasaŋ,hapaŋtawaŋsidhajati.9.koknĕhaŋnemādan·duwuŋmañjiŋwuraṅkā,saṅkandadibulakbalik·
,masukkapasukan·,yanhiyahiwuraṅkā,yamūlahumahiŋkri-s·,kudyaŋṅasukaŋ,wuraṅkanemariŋkris·.10.maliḥhĕntotri
yākṣaranetunasaŋ,saṅkanmasiḥbulakbalik·,haṅgonbusanbusan·,hucapan·śāstranegampaŋ,samr̥ĕtinñālintaŋsĕṅki-

[21 21A]
l·,pdasmaṅawag·,kewalamaṅaduwaŋmuñi.11.hĕntohadaśāstranedadwahinucap·,plutanñanelintaŋsulit·,ᵒam̐ᵒaḥ
hepunika,tĕkaniŋpraṇantiga,pinakataliniŋᵒurip·,dijatgulaŋ,hapaŋyasidhamakuñci.12.mwaḥhĕntohadaᵒom̐ṅkaramādhu
mukā,ditĕṅaḥñawiṇdhiliwan·,misiᵒom̐ṅkarāmr̥ĕtta,kenkenwaṅśitñatotonan·,yaniŋtuladbānmaṅsi,yadyanpaṅrupak·
gampaŋyanbisanulis·.13.dituhadatriwiṇdhupaliŋᵒuttama,pāwakan·hĕnĕŋhĕniŋ,hĕnĕŋkatatwanñā,praṇawahawakiŋᵒa [ 22 ][21 21B]
21
tmā,riŋśūnyanemaṅrañjiŋ,ṅkenmadansūnya,sipataŋhapaŋsu-jāti.14.hĕntoraṣakocapparagayandewa,kenkenbaha
nṅalyatin·,wireḥhĕntoṅuripjagatemakjaŋ,hidaparagayan·padi,blitityaŋṅamr̥ĕttayaŋ,kenkenbahanmamlutaŋ,hapaŋdāmaña-
kan·jijiḥ,kudyaŋṅlĕkaŋ,nasinemakulit·kulit·.-16.sapunikahupaminñāsaŋhyaŋśastrā,hdhasuwud·maṅĕnĕhi

[22 22A]
n·,sipat:hapaŋsaja,biliḥhadayaka?hasadhyan·,diraganegosoksahi,cocok·cocokaŋ,mariŋrontal·ta
npatulis·.17.ya?haniŋduruŋhuniŋriŋrontaltanpasurat·,tunasaṅa?sanesujāti,dijapagnaḥña,mariŋhidasasuwunan·,ye
nkenken·bahanmaṅuñci,kenkenmuñinñā,wireḥrontaltanpatulis·.18.hulatdaṅanraṣaneṅucapaŋśāstra,hewĕḥpi
sanlampahin·,keḥtan·knawinilaŋ,kojaranemariśastrā,hĕṅkenmaluplajahin·,yanpagurwaŋ,hdhatakut·ṅutaŋdagiŋ [ 23 ][22 22B]
22
.19.wireḥtatigakocap·makraṇawikan·,saŋkeŋsuśrusabhakti,nabhehicchawaraḥ,patmuniŋpraṇāntiga,ñmumĕṅĕŋkapati
tis·,wĕkasiŋpĕjaḥ,riŋśūnyatayahiniṣṭi.20.śāstrakaṭāḥkocapmakraṇawikan·,wruḥriŋwkasiŋpati,riŋśāstrapaṅlĕpas·,
mariŋmāwak·praṇama,mariŋniśkalamaṅrañjiŋ,hanibeŋśunyā,hanariŋsadhyok·karanti.21.sakeŋkaṭāḥkapaṅgiḥsimpĕniŋ-
manaḥ,wĕkasyawantaḥhakidhik·,kcap·,kcap·tanpaśāstrā,pawaraḥhinibeŋśunya,ndatanpāwak:hiyadadi,māwak·niṣkala,lu

[23 23A]
puttanhineṣṭiheṣṭi.22.kadiwiṇdhuhinucappaliŋᵒuttama,rekanhipun·wantaḥhikidik·,sokmatantitiran·,yaniŋhaṅgo
nmariŋhaṅkā,dahiwaṅsit·puyuŋsami,yan·jajaŕkuda,hiwiṇdhumaṅekasami.23.sapunikaᵒupaminñāsaŋhyaŋśāstrā,ya
kraṇaniŋhadawaṅsit·,wiṣya(śwa)mañjiŋᵒaŕdha,ᵒaŕdhacandranehilaŋ,masikriŋwiṇdhunedadi,winaṇdhūnehilaŋ,mariŋnadhaneṅarañjiŋ
.24.nadhahilaŋhumasuk·mariŋniṣkala,rikalaniŋsapunapi,māwaksapunika,yaniŋbĕlisubanawaŋ,hindayaŋwaṅsitaŋki- [ 24 ][23 23B]
23
dik·,hañcĕŋkewala,sanemakantĕn·hiriki.25.ma-liḥhĕṅken·jātinehyaŋᵒatmā,pĕdaskesāmpunhuniŋ,mariŋpraṇa
watatwa,yadyanpurūṣatatwā,sanediraganejāti,ṅkenpunika,ndikayaŋsanesujāti.26.nehadahakidiktuna
saŋtityaŋ,hadahĕṅtor̥kowaṅsit·,tutūŕmeṅĕtlupa,mawak:hapatotonan·,sipataŋhapaŋsujāti,paŋsidhatraŋ,hapanhiyapa
wakan·budhi,27.dijagnaḥnuṅgalaŋhibudhimanaḥ,hu-lidijahĕntomijil·,dijahĕntohilaŋ,kenkenbahanmaṅilaṅaŋ

[24 24A]
,hĕntoñandaŋpalajahin·,haliḥśāstranñā,wireḥharaŋhanak:huniŋ.28.sanemādanbudhimanaḥtotunasaŋ,hapaŋblitata
shuniŋ,hdatĕkamaṅĕndĕlaŋ,yaniŋhnumāwak·śāstrā,yadhyānmawiraṣapiṅit·,tonden·jañandaŋ,yasuṅkĕminhabamati.29
.janihanamāwaknabhītotunasaŋ,yaniŋpuṣĕŕr̥konabhi,norayapunika,haraŋhanakemanawaŋ,nejātimahadannabhī,de
niŋpunika,māwakbuṅkaḥtuŋtuŋhisi.30.maliḥhĕntonepātūtñandaŋtuna[strike]saŋ,maṅdablitatashuniŋ,tkeniŋśiwadwara,kade [ 25 ][24 24B]
24
nbĕlidibuipabahan·,haḥnorasanesajāti,hiśiwadwara,parokniŋᵒajñanakaliḥ.31.bwinhadahinucaplayaŋbaṣmiṅrā
t·,ᵒam̐brahmabwinhabĕsik·,tuṅgalkatatwanñā,panagdheŋtri-bhuwana,hĕntokenkenṅulati,dijatoṅosña,tunasaŋhapaŋsu
jāti.32.wireḥhĕntonemāwakśaktidimanaḥ,manuduhaŋsahisahi,yadyantĕkaluṅhā,mūlahĕntoṅawiśeṣa,ṅawepātūt·
ṅawepliḥ,hĕntoneṅolaḥ,ṅuwubaŋjagatesami.33.hĕntohadamuñinrarejroniŋbasaŋ,hĕntomādan·śabdanabhi

[25 25A]
,hĕdamaṅĕṅsapaŋ,hĕntoyajanipir̥ṅaŋ,pĕdasaŋhapaŋsujāti,tomāwaktitaḥ,sapakahyunñākahiriŋ.34.mapanhĕntomā
waksaŋhyaŋparāmaŕtha,mĕpĕkdadihisingumi,kraṇayahĕṣṭiyaŋ,hĕdasuwudmaṅĕnĕhaŋ,hapaŋsidhaṅāṅutpti,biliḥkasadhyan·,śūnyanīŕbha
nakapaṅgiḥ.[strike/]5[/strike]35.ditusidharagamanoṅosmajalan·,rāgapul̥smaṅĕndusin·,hĕntowaṅsit:huttama,bcikaŋṅaŋthyaŋriŋmanaḥ,yan·
saddhabānmamlutiŋ,tomāwaksadhya,manawaŋjātiniŋ-jāti.36.lamuntawaŋtampakiŋkuntulhaṅlayaŋ,hĕntoneñandaŋsu [ 26 ][25 25B]
25
ṅkĕmin·,mulakamimitan·,hĕntonejātiᵒuttama,riŋraganbĕlinehaliḥ,paŋsiddhātawaŋ,rāganemĕṇdhĕpmamuñi.31.yanmamu
ñiragamĕṇdhĕp·mamir̥ṅaŋ,hĕntoñandaŋplajahin·,saṅkanhapaŋtawaŋ,wiṣāŕjjalawanūŋśwara,biliḥsiddhābānmaṅuñci,hĕntonedadwa
,hapaŋyadadihabĕsik·.38.dijagnaḥnuṅgalaŋsaŋhyaŋᵒadwaya,riŋjabajrokĕtil·,hĕntoblihapaŋtawaŋ,wantaḥjātinĕkeŋtwa
s·,malaŋmāmpĕtesujāti,hapaŋdāgawaŋ,hidhĕpepacaŋ-ṅutpti.39.hĕntohiṅĕtaŋpasuk·wĕtuneriŋhawak·,hĕ

[26 26A]
ṅkepĕsuhĕṅken·maliḥ,hĕṅkennoṅos·jumaḥ,pdasaŋhapaṅatawaŋ,diraganeruruḥhaliḥ,hapaŋhĕdasamaŕ,bānṅiṅĕtin·sahi
sahi.40.lamuntawaŋśabdanesajroniŋhujaŕ,muñinesajroniŋmuñi,yajātipunika,sĕsĕdaŋhugitunasaŋ,kenkenaŋblima
ṅuñci,hapaŋdāmolaḥ,maṅdayapaṣṭikajāti.41.pinĕḥpinĕḥriŋkahyun·sāmpunaŋtleman·,yanduruŋbisamaṅuñci,riŋgurutu-
nasaŋ,muŋpuŋragahnupahenak·,biliḥsidhakapaṅgiḥ,saŋhyaŋ-kamokṣan·,mariŋraganepinĕhin·.42.hasiŋduruŋkapaṅgiḥ [ 27 ][26 26B]
26
tunastunasaŋ,manawigurunelali,jumnĕŋriŋlyan·,yadinmariŋsānakdidhaŕmmā,hasiŋwikanhasiŋhuniŋ,guru‌rwaŋ,duluri[strike]npitr̥ĕṣṇā
bhakti.43.wireḥtuṅgal·pawakanemakĕjaŋ,ditublimaṅeliṅin·,hĕṅkentĕkaluṅhā,hĕṅkensanekarimolaḥ,hĕṅken·
saneñandaŋr̥ji,hĕṅkenñandaŋtulad·,hiṅĕtinsane-sujati.44.hulatgĕtaŕrawosecaranāgara,∅yanwaswasinhuliḥ
muñi,biliḥmasrabutan·,twarañakṅĕñjĕk·śāstrā,tkālyunanmañampiŋ,mariŋśāstrā,yansĕsĕd·ṅrumukpaliŋ.45.

[27 27A]
ketoblotutūŕtityaṅeheliṅaŋ,sakeŋpitr̥ĕṣṇābhakti,heliṅemañama,twarapacaŋblas·blas·,saluŋluŋsadedesiṅgiḥ,pa
ṅaptituṅgal·,padhaṅaṣṭitiriŋwidhī.46.hikawīśwaranulyālonhaṅucap·,duḥmāsmiraḥhiṅsunhadi,dewaraśūttama,tĕhĕraŋha
dipitr̥ĕṣṇā,mañamatkeniŋbĕli,magurutuṅgal·,matĕmwaŋpātiᵒurip·.47.maliḥtiṅkaḥhanakeṅagĕm·ᵒagama,punikablitu-
tūrin·,wireḥmawak·dadwa,gamawecigamatīŕtha,gamaslam·gamakapiŕ,hĕntotutūraŋ,hapaŋblisar̥ŋhuniŋ.48.raśūttamaṅu [ 28 ][27 27B]
27
capiradenāgampaŋ,nikasapunikibli,nemwaṣṭaᵒagama,noranemuṅguḥriŋrontal·,yadyanriŋtutūrehaliḥ,byanapunika,mawa
ṣṭaᵒagamajāti.49.hĕntomādan·wetkatatwaniŋjaga-t·,yadyan·riŋkiduŋkakawin·,mwaḥriŋhadipaŕwwa,hĕntomādansasmi-
ta,yaniŋriŋweddhanehaliḥ,mwaŋjapamantrā,punikaṅaranpamūji.50.dijahaliḥnejātimādanhagama,yantansakeŋhicchanwi
dhī,hasuŋwarālugraha,nejātimādanhagama,karikahagĕm·riŋwidhī,toŋtahenbĕlas·,saṅkanharaŋhanak:huniŋ.51.lamunna

[28 28A]
waŋhĕntomādankasugyan·,ñandaŋsimpĕnhapaŋpaṣṭi,kañciŋhapaŋyatnā,hdahampaḥmaṅĕmaŋ,deniŋpyagĕm·hyaŋwidhī,yantohilaŋ
hñenhanaketagihin·.52.dinahadahanak·crikbar̥ŋdadwa,hĕntoyatundenmaṅĕmit·,dituhapaŋyatnā,twarapul̥smakada
dwa,majagarahināwṅi,tusiŋrerenan·,yamajalanpĕsumuliḥ.53.nāṅhiŋblihĕdahampaḥtkenhawak·,maṅajak:hanakecri-
k·,yadyan·lwasmasiḥhajak·,yadinkijamasiḥhajak·,ptĕŋl̥maḥyajaṅkutin·,hapaŋdāblas·,yanbĕlasṅambul·ṅalahi [ 29 ][28 28B]
28
n·.54.huliḥjanimaliḥjumuninmayaṣa,maṅaṣṭutiriŋhyaŋwidhī,hĕntoñandaŋhastityaŋ,ptĕŋl̥maḥpaliṅgayaŋ,widhīneriŋragan·bli
,hidamaliṅgā,riŋsaṅgaḥkamulan·bli.55.dituṅastutisatataṅatūraŋcanaŋ,l̥ṅhawaṅiburatwaṅi,dulurinpaśucyan·,ma
kādipuñjuŋrayunan·,kātūŕriŋhidahyaŋwidhī,luṅsuranetunas·,hapaŋblisgĕŕdadi.56.ketotiṅkaḥhanakeṅagĕmhāgama
,ṅaṅgokadhaŕmmaniŋbudhi,maṅuṅsiniṣkala,sipatiŋᵒagamatīŕtha,punikawantaḥkahapti,saŋhyaŋkamokṣan·,riŋragahuṅgwanñā

[29 29A]
jāti.57.hapaŋtawaŋmādanyogasaṅkanparan·,dwijendraśāstrasamādi,catreŋmāŕjjeŋrat·,barataraṣaniŋjagat·,ya
śasūkṣmaniŋpati,yārukunlima,hĕntomāwak:hagamaśūcī.58.tusiŋbhīnāgamaśucīᵒagamatīŕtha,bhīnawakyaᵒekaśruti,ma
liḥtityaŋmanuturaŋ,yan·bwatiŋpasanñā,yaniŋyāᵒagamaweci,yancarahislam·,mahadan·ᵒagamakapiŕ.59.masiḥ
tuṅgal·jātinemāwak·totonan·,lenbahanmaṅadanin·,wireḥbhīnacara,ᵒuttamanecaraslam·,kalawan·ca [ 30 ][29 29B]
29
radibali,tusiŋjabhīna,lamun·blijātihuniŋ.60.caraslam·skalanemādan·dunya,niṣkālanehĕntomaṅkin·,pu
nikamādanhaherāt·,ketoyaniŋcaraslam·,dewanemādannabhī,hyaŋwidhiwaṣā,tuhanhalaḥkaparabin·.61.purapurā
punikayancaraᵒislam·,hĕntohanemādanmĕsjid·,wentĕnmādanlaṅgaŕ,punikamaṅkincocokaŋ,yanturaḥragadibali,dituma
yoga,mayaśaṅaṣṭitiwidhī.62.sapunikakraṇanñatanhadabhīna,dislam·tkendibali,panujunetuṅgal·,hikawīśwarahaṅu

[30 30A]
cap·,hĕntosubabliṅaŕthi,maliḥtutūraŋ,nemādanhigamakapiŕ.63.hapaŋtraŋwireḥblitondennawaŋ,hdāhadimaṅulitin·,si
pat:hapaŋpasaja,hiraśūttamahaṅucap·,punikablinemaṅkin·,tityaŋnuturaŋ,bcikaŋblimanampi.64.hadajanmātan·wruḥriŋsa-
ṅkanparan·,klesaniŋjendrasamādhi,roghacetaniŋsinapā,pitakaraṣaniŋjagat·,pāpasūkṣmaniŋpati, toṅarā
n·ᵒagamakapiŕ.65.malakṣaṇāhaṅambĕk:hinacarana,hĕntoyañandaŋhimpasin·,medhamedhalampaḥ,mañaruñaruwaŋ- [ 31 ][30 30B]
30
polaḥ,mamurugsimaniŋgumi,ṅabĕṅinbaṣā,laliriŋsaṅkaniŋnabhi.66.wireḥjagat·bukajanisubapunaḥ,saṅkanñāmasiḥpiyĕ
rin·,lamunmarasasiṅsal·,hdakukuḥmaṅuṅgulaŋ,masiḥyasariŋsariṅin·,hiṅĕŕgiṅĕraŋ,diknĕḥraṣaraṣanin·.67.
hapaŋtawaŋcatuŕjanmanedihawak·,miwaḥcatuŕyugamā-liḥ,riŋgurutunasaŋ,sĕkĕnaŋhapaṅatraŋ,hapaŋdāsalaḥpaṅapti,dija
toṅosñā,hapaŋslabān·ṅiṅĕtin·.68.ketoblikatuturanedihawak·,plajahinsahisahi,hikawīśwaraha

[31 31A]
ṅucap·,maliḥblimañujutaŋ,hĕṅkensanemādanpaliŋ,maladihawak·,masiḥbliduruŋhuniŋ.69.raśūttamahalo
ndenirāṅucap·,kaṭaḥwiraṣaniŋpaliŋ,dadijlemĕlaḥ,yeniŋkcap·lokacara,paliŋmlaḥr̥kobĕcik·,yanpaliŋwika
n·,nistaniŋhaniṣṭadadi.70.ketoblihatūŕtityaŋtanapañjaŋ,hikawīśwarañawurin·,duḥhadiraśuttama,yaniŋbwatkaprajña
nan·,blihandĕl·tkeniŋhadi,kalintaŋwikan·,manawaŋjātiniŋjāti.71.subanawaŋriŋpasurupaniŋhyaŋ,patĕmuniŋpati [ 32 ][31 31B]
31
dhaŋdhaŋ
ᵒurip·,masiḥhadisubanawaŋ,tatasmariŋhabondaṅan·,janiblibwin·habĕsik·,matakonṅandaŋ,nāṅhiŋhĕdahadipdiḥ.
.0||pupuḥdhaŋdhaŋgula||1.raśūttamapaṅucapeharis·,ṅgiḥdurusaŋ,blimaṅandika,hapanetakonaŋbli,hikā
wīśwarasumawuŕ,hadanetakonaŋbli,deniŋhadisubabisā,ñūkṣmaraṣaniŋtutūŕ,manawaŋpanaṅkanparan·,subapĕdas·,riŋli-
ṅgiḥhidahyaŋwidhī,nawaŋsakalaniṣkala.2.sakalanehadibukajani,yan·hucapaŋ,tondenhadapisan·,paṅgihinblibhu

[32 32A]
ktine,piknoḥhadinewruḥ,kraṇablitondenñadin·,lyunawaŋkasūkṣman·,kraṇatiwasekadurus·,twaramatuwuti
n·timpal·,dahakpisan·,ṅatlun·nĕpukinnasi,masiḥyabahanmahutaŋ.3.ṅudaketopiŋclansaŋhyaŋwidhī,bhīnapi-
san·,tohadikĕnĕhaŋ,reḥhadinawaŋwidhīne,hadayāmagamapacul·,miwaḥgamanemakuli,sahimanuyuhinhawak·,na
ṅhiŋtwaranawaŋtutūŕ,saliŋkewidhītawaṅa,ṅulaḥdahaŕ,kewalabisaṅiṅanin·,hacukupan·yamadahaŕ.4.biliḥpĕpĕs· [ 33 ][32 32B]
32
yamaṅlaḥpipis·,tuŕmutaṅaŋ,tkenhanak·prajñan·,nenawaŋtatwaᵒajine,doḥparaṅwar̥gaŋtutūŕ,ketohadiyanraṣā
nin·,bĕliblog·twaranawaŋ,hapanemakraṇahidup·,ntoyahaniknĕhaŋ,ptĕŋl̥maḥ,ᵒamr̥ĕttaneriŋraganhadi,bahas·pipi
stoŋtahenṅĕlaḥ.5.hapahaṅgon·śraṇabhaktiriŋwidi,tokĕnĕhaŋ,dewanedibasaŋ,gĕlumanagiḥbantĕne,yanbhaktinin·ba
hantutūŕ,biliḥyhatwarakatampi,yanhasĕpinban·r̥kṣma,bhaṭārasumiṅkin·bĕndu,kadigr̥ĕḥriṅakaṣa,maṅandika,dike

[33 33A]
tonekudyaŋbli,ṅwar̥gaŋhacĕhohacĕpan·.6.dijahadahanakbisamiṅituṅin·,hisinbasaŋ,hĕntoñandaŋtulad·,ṅaṅgodraṇa
wiratine,hĕntosaneñandaŋgugu,yadyan·bloganhagigis·,kewaladāmambĕkcoraḥ,paṅlakṣaṇanepāśūt·,twaradr̥ĕṅgira
saᵒuttama,kuduhada,hanakririḥlyunan·muñi,dhayanemamaṅgulgambaŋ.7.raśūttamamawawumraṣariŋhati,samajĕṅaḥ,kalaḥmapaṅraṣa
,sumawuŕhalus·hujare,punikawantaḥsatuhu,kadipaṅandi-kan·bli,janikenkenbahan·tityaŋ,maṅdayasidhakatmu,bkĕlenu- [ 34 ][33 33B]
33
madijadmā,hapaŋbakat·,skalaniṣkālabĕcik·,kijakelakunñolahaŋ.8.tankacritapagosokesar̥ŋkaliḥ,kacari
ta,maṅkinsaŋᵒuddhana,ñamanenepaliŋkliḥ,tiṅkaḥkadiblogtutut·,toŋpatidmĕnmamuñi,nāṅhiŋkalintaŋwidagdhā,maṅaṅgesidha
sakahyun·,lyuhanak·kapitr̥ĕṣṇān·,kadhaŋmitrā,sami-wlas·lulut:haśiḥ,sakeŋbhagawān·bhyaṣā.9.saŋᵒudhananuliṅandi-
kaharis·,sĕmugula,hadikawīśwara,miwaḥsaŋraśūttamane,hapanegoñjakaŋwawu,mr̥ĕbutbaluŋtanpahisi,bṅoŋmadiṅĕ-

[34 34A]
haŋ,bānbisanhadinenutūŕ,tutūŕmaṅadwaŋhawak·,carapuñaḥ,hanetwarabnĕḥhumik·,sahihaṅgon·gagoñjakan·.10.
neblihĕñakmamuñitkenhadi,makadadwa,yadyan·bukahapa,r̥kokabisanhadine,bisanetoŋbakat·pupu,dmĕnnagiḥkadenri
riḥ,yeniŋcarablimudha,tunahiṅomoṅaŋtutūŕ.magawesĕkĕ-nsĕkĕnaŋ,hapaŋmĕlaḥ,sakarinhadimahurip·,hnuṅaraṣabtĕŕklayaḥ.
11.manipwan·yaniŋhadisubamati,ñenmanawaŋ,yadyankahabenaŋ,masākehadihuniṅa,yadyanhadisidhanĕpuk·,manuṅkapswāŕ [ 35 ][34 34B]
34
gganel̥wiḥ,masiḥblitusiŋnawaŋ,skalanejanitĕpuk·,tulusmadahaŕbanmahutaŋ,ṅĕnapkāla,paṅaṅgonepasurantiŋ,dikenke
nenawaŋlyaŋ.12.twaralyublimitutūrin·hadi,mentodwaŋ,hawaksubaprajñan·,raṣaraṣanindikahyune,hikawīśwarasumawuŕ,
tityaŋṅiriŋkayun·bli,hiraśūttamahaṅucap·,tityaŋsandikanhiratu,rarispadhaṅasūkṣmā,sar̥ŋtiga,maṅuṅsihumaḥha
bĕsik·,ditudigumijaṅgala.13.nĕkĕdjumaḥṅarasarasadihati,makatiga,padhawicakṣaṇā,madhawtugagiṇane,saŋᵒudha

[35 35A]
napaliŋduhuŕ,ᵒaṣṭakośalariŋnathi,wiwekariŋsaŕwwakaŕyya,maṅawesaṅuniŋhidup·,hikawīśwaracarita,mapr̥ĕwittha,dadiwi
kupaṅliṅsiŕ,ṅarandhaŋhyaŋyogīśwara.14.raśūttamahumadhĕg·bhupati,kawīŕbhūjan·,paṅĕmpwaniŋjagat·,prabhuwibhuḥparaga
nne,widhagdhāhankayeŋśastru,jayapaṇdhitariŋᵒaji,putusiŋ-tatwajñana,daśaparamāŕttheŋtutūŕ,pratyakṣawahyādyātmikā,ha
panlaḥ,śrībhaṣupatthimūŕtti,humadhĕgriŋkaᵒuripan·.0||tlas·.17-9-1989.saneñuratmadhepasĕk·,ṅluṅsuŕᵒampūra. [ 36 ][35 35B]