Gaguritan Rusak Pagesangan

Deskripsi uah

Bahasa Indonesia uah

Lontar ini berisikan tentang kisah raja mataram yang dituangkan kedalam beberapa pupuh meliputi pupuh Durma dan pupuh Pangkur

Bahasa Inggris uah

Naskah uah

[ 1 ][PERPUSTAKAAN
KTR. DOKBUD BALI

PROP. BALI

G/XX/5/DOKBUD
Judul: Gaguritan Rusak, Pagesangan.
Panj: 35 cm. Leb. 3,5 cm. Jl. 41 lb.
Asal: Puri Gobraja, Singaraja
Krp.1/59/u]
[1 1A]
G/XX/5
Judul: Gaguritan Rusak, Pagesangan.
Panj: 35 cm. Leb. 3,5 cm. Jl. 41 lb.
Asal: Puri Gobraja, Singaraja] [ 2 ][1 1B]
1
||ᵒawighnamastu.puḥduŕmma.tabetityaŋhigdhehisĕŋṅikĕtaŋ,caritabahankali,nediwaturidaŋ,konemu∅labuktiña,kahucapdi
palalintiḥ,bwin·r̥ṅgayaŋ,jñĕṅaŋdipaṅawi.mimitansaŋhyaŋkalipurusaṅkara,ñusupmaliṅgadadi,pahidĕriŋjagat·,tkariŋmr̥ĕtyuhuga,keneka
ndanñapaṅawit·,dipamañcaṅaḥ,ratuhamlanagari.kakyatiŋrāt·tusniŋwaṅsakapakisan·,tuhuyan·witniŋl̥wiḥ,rakryanpatandaka
n·,punikakajñĕṅaŋ,haguŋpinakamañcĕrin·,kahaṅgonliṅga,bahanpararatunesami.kaparabinmadheṅuraḥhamlaraja,waŕṇnahantĕs·
[2 2A]
mrabonin·,makasuḥhabirama,dĕdĕgesadapañjaŋ,narukticaciṅakmanis·,waluyapisan·,l̥ka∅handewamūŕthi.harimbhawaṅambĕkaŋ
dhaŕmmasantosa,saliŋniŋrajanithi,kutaramanawa,punikakaglaraŋ,mahaṅgenhimbaṅĕmbanin·,riŋtiṅkahan·,rawosjagatesami.wentĕ
nrekepranaḥsamtonhalitan·,bomankaraŋpapasiḥ,miwaḥmadhekaraŋ,punikamaṅĕntikaŋ,larapanjagatekali,maṅarohara,rawossaŋ
harikaliḥ.ṅutaŋtiṅkaḥñjalanaŋgamyagamana,sakitbakwasaŋhari,saṅkansayanmuŕkka,tatanjagatehilaŋ,wtulobhamedahelik·,kar̥ [ 3 ][2 2B]
2
pebaṅga,liṅgiḥsaŋprubagañjiḥ.naṅhiŋtondendijagatekabyayayaŋ,janisayanmamūŕthi,pituṅanepuñaḥ,katunanpamarikṣa,bahanebasma
ṅulurin·,sabikasbikas·,hiharikamnĕṅin·.ludin·twarasuhudṅindrayaŋhupaya,kar̥pemulahilik·,gustiñomankaraŋ,tkensaŋhiŋmatara
m·,hawanansahikahudik·,kagunitayaŋ,jajahanekapiḥpiḥ.janiwaṅunkahyuneṅgaweyatuṅkas·,wwaŋpanujanekawit·,mr̥ĕbutaŋ
prabumyan·,payaŕkateŋwwaŋmula,saserehaniŋmatawis·,pahicchanhida,bhaṭarasiddheŋluji.kraṇapayuṅadakaŋsyathabryakan·,dĕkdĕkmata
[3 3A]
tumati,heṅgalankablas·,kabwatkanagara,wicaranekabawosin·,dihamlapura,bahanmañcapragusti.tondensi∅ddhapragatdeniŋhnutuṅka
s·,mukyahidahirahi,gustiñomankaraŋ,ṅamijilaŋrarasan·,wantaḥpatutpacaŋbagi,saŋhiŋmataram·,taṅkĕŋkariṅaṅgĕhin·.kraṇakambaŋ
tondenhadakaputusan·,yeniŋhakudaŋwahi,rawosegambura,bukanaliḥlarapan·,saṅaranepacaŋkali,higustiñoman·,bu
kaṅaliḥhalin·.maṅĕntikaŋdayaṅikĕtaŋpisuna,hawananiŋkapatin·,bhaṭareŋmataram·,deniŋsubamapuña,kahyunema [ 4 ][3 3B]
3
satrusĕṅit·,saṅkanpalaŋpaŋ,twaraṅanutinhindik·.wentĕnparamantriwijiliŋkajanan·,mulapragustijati,papatiḥnagara,gdhedaṅinpa
seṅan·,minakadinemaṅiriŋ,gustibomankaraŋ,kadihalaḥgirikin·.janisubasayan·koptuḥdinagara,mataramemacṅil·,tuṅkaskahamla
puru,hawanmaṅgalaŋbulan·,pasamtonemaṅkin·,pasaliwran·,padaṅĕlebaŋtatlik·.dimataram·janinjulanaŋhutusan·,ñilibkade
śabali,subakatari,ha,higustibaguskaraŋ,r̥ṇasumaṅgupṅantinin·,maṅkingaŕjjita,saŋmĕtĕriŋmatawis·.luttanmariniñcapaŋho
[4 4A]
lesholesan·,saluraḥdaṅinjuriŋ,lyusubakna,bahanwiṣyaniŋnaya,batuklyaŋkopaŋmaliḥ,radenbandhesa,briyukpadañaṅgupin·.
sanirapamrawuhiŋsakralenpraya,radennawyatmakadi,radenwiratmaja,waṅsajabañjaŕgtas·,mulakahucapprajurit·,sampunprayatna,kewa
ntĕnṅantoswaṅsit·.hmasbagedasanlĕkoŋkutaraja,sikuŕlan·saŕwwadadi,subapapatuhan·,sumaṅguppacaŋcoṅaḥ,sadaṅintukadba
liṅliŋ,twaradapiwal·,haturemaṅadyanin·.tomakraṇapramantrihulimataram·,tkakadaṅinjuriŋ,mulakapracaya,miliḥnandaṅinbha [ 5 ][4 4B]
4
ya,pragustitusniŋbabcik·,sahahiriṅan·,ditañjuŋmapagisi.gdhepogopunikar̥kepaseṅan·,ditañjuŋmantri,miwaḥsalodba
bak·,wĕṅkon·presakkuripan·,hakigaliranñar̥ṅin·,sihakisela,subapar̥ŋmabalik·.bukatuduḥtwarahadamañeṅĕhaŋ,ka
tuṅkulanmañcĕṅil·,tuṅkasriŋsahaya,sagetankawaspada,prabhawanhaguŋmaciri,ciriniŋpunaḥ,saŋkasuṅsuṅiŋgumi.manĕmonintaṅga
llimabuhĕndag·,bulanemandadarin·,pĕsukukusṅĕnaḥ,mal̥jĕgsakalaya,dilaṅitekatonputiḥ,gagakmaswara,rasabi
[5 5A]
laŋwṅi.gunuŋpeṅsoṅeguntuŕkocapkatiban·,carakiŋtawunmaliḥ,wintaŋkal̥mahan·,satuṅgiltuṅgildina,soroḥsajanmanehali
t·,makañcakañca,kadinaṅkĕpeŋkali.suraksura∅kbakañurakaŋṅĕndihaŋ,saŋhiŋhamlanagari,suṅsuŋkahaguṅan·,lyuyenca
ritayaŋ,cirineditanaḥlaṅit·,mbahanjalaran·,guminepayukali.kenebuktinñanesaŋhiŋpagsaṅan·,saŋsumiliḥṅgantiyani
n·,paliṅgiḥdewata,higustinṅaḥtĕgahan·,nekajnĕṅaŋṅaguṅin·,kapiṅar̥paŋ,wijiliŋpramiswari.bukandadak·higusti [ 6 ][5 5B]
5
tibenpanuṅkan·,rahattuŕkalunturin·,bahanmantrapaṅwasa,śaktiniŋtarañjana,gustimuṅkraŋsiddhandeṣṭi,waluyapisan·,raṅdhe
diraḥmamuŕthi.tistissamunsapulineŋpagsaṅan·,nithisatuṅgilwĕṅi,leyakegambura,bukahalaḥsaṅkĕpaŋ,patibreṅakpati
breṅik·,saget·ndewata,kaŋmakasumandihi.wentĕnpranaḥninisakiŋkapurusa,tal̥ŕwijiliŋprami,punikakapinta
,kapañcalkajnĕṅaŋ,jagatehatwaŋsubhakti,higustihaywan·,ktutputupapasiḥ.subakatuŕjanikahamlanāgara,sapinuna
[6 6A]
sesami,puṅgawapramañca,luluraḥpagsaṅan·,bhaṭārakariminĕhin·,higustiñoman·,karaŋsar̥ŋmṅathosin·.sampunpuputpaṅra
wosekadawuhaŋ,tanwentĕnkadagiṅin·,lwiriŋrajabraṇa,minakadijajahan·,pradeśaṅadalonsami,halaḥpantĕgaŋ,gdhesidhmĕnja
ni.padasdhiḥhiṅĕtṅaduhuṅaŋhawak·,sapramañcanesami,saŋgdhebonaha,miwaḥbagushinturan·,saŋktutbukitñar̥ṅin·,kaṅĕntĕ
keniŋ,mataṅisanriŋgusti.saŋbonahanĕṅkikmaṅĕñaṅaŋlima,lantasmiliṅaŋkumis·,muñinemaṅapak·,ñamanejalancoṅaḥ [ 7 ][6 6B]
6
,hdapisangumarisin·,yadyapirusak·,bayaḥswecchanhigusti.hapaŋtaṅaŕbahaneṅamoŋkawaṅsan·,pituṅanetarinin·,
muŋpuŋhadahambaḥ,dikalaṅanejimbaŕ,toṅosmañarwaŋhurip·,ṅĕtegaŋjiwa,malarapanbahankali.ketopaṅrawosepupu
tiŋsamaya,saŋcatuŕtandhamantri,car̥mhabriyukan·,mukyagdhesiṅhaŕṣa,kamatarammaṅlonlonin·,makakdĕṅan·,ñawitaṅaliḥ
kanti.kahadyanin·naṅhiŋtondenkanugraha,yensubahadawaṅsit·,hulidimataram·,ditulawutsajayaŋ,coṅaḥprayaṅubat:ha
[7 7A]
bit·,saŋcatuŕtanda,hegaŋpaṅatihati.samiprayatnaṅĕtekinkabaruṅan·,miwaḥparababcik·,dadisayankoptaḥ,hoŕtanemalu
lunan·,kahatuŕkahambanagari,woŋjiwapura,ṅagĕnpacaŋmabalik·.tomakraṇasikĕpnagaranagihaŋ,ṅagecirinsubhakti,maṅkinka
wĕwĕgan·,twaramahanmapolaḥ,bu∅kahĕbenemaduṅki,gdhesiṅhaŕṣa,ṅaturaŋhawaksubakti.lahutkatuŕpajnĕṅankaliliran·,kawitansa
kiŋṅuni,rawuhiŋsabusana,malandeyantogogmas·,sikulentaŋpoḥkadanin·,sampunkasrahaŋ,gadenekapatampi.gustihayuktukta [ 8 ][7 7B]
7
l̥ŕkahaturaŋ,prarabilyuṅiriŋ,katuŕriŋbhaṭāra,naṅhiŋgdhebonaba,pagĕḥhidhĕpemabalik·,subasayaga,sahapañjakmi∅∅ŋ.tindiḥ.gdhesi
dĕmĕnmityatkenpahubaya,wdiriŋpatiṅuñciŕ,bukatwaramenak·,muñingĕdhebonaba,bahangĕdĕgetidoŋgigis·,mawisanpisa
n·,janirawoseñapiḥ.matbĕṅansubaṅadĕgaŋgagaman·,dimumbulkakukuhin·,bar̥ŋsañamayan·,kunaŋgdhesiṅhaŕṣa,masiḥsu
bakar̥mpĕgin·,bahanpramenak·,jiwapuranesami.sĕkṣĕkjĕjĕldimaŕggahaguṅeṅambyaŕ,kahokalaṅan·wṅi,saṅkanmajaṅgĕ
[8 8A]
lan·,sikĕpelumamṣaṇakraṇa,kasurabdinanemani,pacaŋkariṣṭa,mumbulejantĕn·brasiḥ.dimatarammanimasiḥmatbĕṅan·,jroniŋkutahaṅa
sin·,prayatnamajaga,mabilaŋbilaŋjbag·,sragĕ∅psasikĕpcumawis·,wentĕnpraputra,kahutusaŋpramaṅkin·.gagañcaṅan·luṅhandĕkĕ
p·deśadeśa,sawĕṅkondaṅinjuriŋ,haglissampunmaṅkat·,higustimadhehoka,soroḥtigaŋdaśaṅiriŋ,masasrundupan·,mamtĕŋkadiñi
ṅid·.ñunutmuṅguhiŋcarikgĕlaŋkalintaṅan·,tibeŋbĕṅkĕlpradeśi,kaduṅkaptanaḥbaŋ,twarahadañoṅahaŋ,pamaŕgginsaŋṅĕndonju [ 9 ][8 8B]
8
rit·,rajemataram·,caritayaŋwalinin·.gayakewĕḥhusakkayunenaṅsaya,ṅhiŋtansakareŋbibid·,ludinkahoŕthayaŋ,manitwa
rabuhuṅan·,mataramekahĕndonin·,pacaŋkariṣṭa,hapaŋbr̥ĕsiḥhawahi.ntomakraṇasawṅitankĕneŋnidra,saŋmutĕriŋmatawi
s·,hnumagunita,kataṅkildibañciṅaḥ,pramenaklyunĕbĕṅin·,masĕsoteyan·,prayatnasapungintiŋ.maṅgalatanlyan·ño
manwanasara,makahadiniŋmantri,papadukaloka,mulapragustiwaṅsa,turaswijiliŋbabcik·,miliḥmawedaŋ,sdhĕŋjumnĕŋpatiḥ.gdhe
[9 9A]
wanasarisar̥ŋmadhepajaŋ,ñandiŋsaŋwayanrahi,jĕjĕlsatriyawaṅsa,saŋwayan·gelgelmula,kaditeṅriyakadiri,soroḥpar̥ka
n·,batabatumuṅkurin·.kañcit:hadahutusanhamlanagara,kamatarammihuniŋ,katuŕriŋbhaṭāra,tiṅkahesaŋbonaba,palaŋpaŋbanima
balik·,pacaŋkariṣṭa,hayatdinanemani.ketohatuŕhutusanelantasbudal·,deniŋmulatitilik·,dihulatpasaja,rayu
miwaḥpuraṅga∅,hadañanemakakaliḥ,sayanmabyuran·,janmaneparawiji.matĕhĕsangĕsaḥmaṅaliḥsorohan·,sumiṅkina [ 10 ][9 9B]
9
ṅgawerimrim·,taṅaŕkaludanya,ptĕŋhalaḥkinmaŋ,disasoriŋhañcaksaji,makandakanda,tbĕṅanemasliŕ.sagettĕkahuliklodmahu
suṅan·,raradan·luḥmwani,par̥kriŋbhaṭara,mukyagdhebanaha,l̥l̥smaṅaturaŋbhakti,mamĕkulpada,haturenunashurip·,hiṅgiḥratu
hanak:haguŋktutṅuraḥ,durusaŋsaŋhugimaṅkin·,swecchanpakahyunan·,ṅaṅkĕntityaŋkahula,rasapadĕmboyahurip·,yantannugraha
n·,cokoŕhidhewaṅurip·.piliḥhasakraṇatibaniŋpralina,kadisaŋswandapati,kuciwakagunan·,sadukemacacadaŋ,la
[10 10A]
ñcaŋmamĕsĕḥprajurit·,hakijampisan·,mastakanekahindit·.patut:hantuk:hiratumaṅkinniwakaŋ,hamr̥ĕtasañjiwani,mabapa
ṅuripan·,jagatekapanasan·,glisaŋhugikaŕyyanin·,punahaŋpisan·,larawignanesi.tanminahĕntityaŋriŋmadhesiŋhaŕṣa,li
ñoktanwentĕntindiḥ,riŋhatuŕhubaya,maṅkinkahamlapura,keṅintityaŋkahar̥pin·,pacaŋkariṣṭa,hantuktimpalṅijĕṅin·.ja
ntĕnpisanmanahaŋtityaŋtanhiwaŋ,sababawosepiṅit·,tlaskadaŕwayaŋ,maṅkinriŋhamlapura,wireḥpanahepaliḥ,gdhesiŋhaŕṣa,ka [ 11 ][10 10B]
10
ditantusniŋmantri.ṅhiŋdumadakdumadaklyudumadak·,hisidmĕnñinahin·,sikĕpeṅariṣṭa,mulasadyayaŋtityaŋ,mamanaḥmapr̥ĕpma
tandiŋ,sambuŋlañciṅan·,siliḥtakĕhangĕtiḥ.ketohatuŕsaŋbonahañumbaḥñumbaḥ,bhaṭārananĕŋkari,maminĕhaŋminĕhaŋ,
taṅkilanemakjaŋ,siyĕptwarabanimukmit·,deniŋkara,rawose∅pranagati.pasahuŕhanakehaguŋmañĕndĕtaŋ,padagiṅa
nñajani,bar̥ŋjlemlaḥ,nuṅgalaŋbayantaka,sakewahapaŋtindiḥ,tkenhubaya,pisanpayumabalik·.puputpawacanasahawaraḥ
[11 11A]
waraḥ,bukajaṅkrikkilinin·,janisaŋbonaha,binal·yanagiḥhadwaŋ,mulatotosdadicaliŋ,dipagsaṅan·,twaramadal̥mhuri
p·.dipadasanhaguŋditukasaṅidaŋ,cuṅkubekatoṅosin·,bar̥ŋsañamayan·,dodotsahasañjata,mapaṅkabilaŋhakori,
hapal̥bahan·,masiḥhadapagisi.tancritayaŋdukriŋdinabudahika,humaniswaratambiŕ,kalamagamasa,paŋloŋpindoᵒiśaka,syu
pituŋhatusrawiŋ,sekĕt:hasya,kocapdiduṅawitin·.malimunankulkuledihambapura,bulustĕkaṅĕmbutin·,macdĕm·ṅgagiras·,sikĕ [ 12 ][11 11B]
11
petkañagjag·,puṅgawapramañcamantri,titibmadabdab·,dinaŕgganemaṅaris·.padagiraŋtiṅkahemaṅajap·yuda,yeniŋhakudaŋtali
,janmanemabañjaḥ,bdilmakandakanda,sahatuṅgalmaṅbar̥ṅin·,magrugguŕṇnita,mariyĕmemamuñi.piŋtlutitiŕhĕntocirinpacaŋmaṅkat·,
bukaṅuhugaŋgumi,sikĕpemajalan·,majĕljĕlmadupala,gustiñomanñenapati,huyaheŋdaŕppa,pajĕŋkĕmbaŋmaṅapit·.sr̥ĕgĕp:hupacara
tiṅkaḥrajaputra,striyaṅsaṅr̥ĕmpĕgin·,neṅamoṅinmamas·,pinakadindiŋdada,weṣyatusniŋsiṅhasari,bĕnbĕnmapoliḥ,pajalane
[12 12A]
ṅr̥ĕsr̥ĕsin·.kabinawapaṅaṅgonepadabuṅaḥ,masawaŋgunuŋhapi,mar̥butkĕsuhan·,tken·tejansañjata,nesundarinmatanahi,r̥
m·r̥mhajahan·,laṅiteṅĕmuriris·.suraksurakgumuruḥsabilaŋjalan·,hĕṅgĕŕṅĕmpĕṅinkupiŋ,bokehalaḥhaṅkabaŋ,sayanṅĕnti
kaŋkrura,tambureṅr̥ĕdĕgmamuñi,bukagilakaŋ,sapaṅkataḥnasami.padal̥dĕg·pĕsuhulijroniŋjbag·,sawaŋñawanṅababin·
,twarabisapgat·,sikĕpelumakrana,surakesayanmakilit·,taṅkĕjutbabaŋ,samĕtonanesami.salaḥsĕṅguḥñĕṅguhaŋpacaŋkari [ 13 ][12 12B]
12
ṣṭa,nemajagasikaṅin·,masurakmakĕrib·,deniŋsubasayaga,guŕnnitamawantiwanti,halaḥhaṅkabaŋ,humuŋsaliŋtimbalin·.malulunansu
rakemambalhambalan·,rametkĕdkapuri,deniŋśrimataram·,kataṅkilindiwdal·,dibalebaṅemaliṅgiḥ,saprapuṅgawa,titibditunĕbĕṅi
n·.sĕkṣĕkjĕjĕlsikĕpejanimaglaŕ,ṅambyaŕmanuhutmaŕggi,hegaŕpadabiṅaŕ,sasĕbĕŋsadagalak·,matalikĕssubagintiŋ,babarumama
s·,tdunsaminĕbĕṅin·.lenhabr̥ĕdan·syukajĕbageñagjag·,sambilmasuraktarik·,kraṇamajaṅgĕlan·,panatiŋhamlapura,leṅa
[13 13A]
mapĕlpĕlkahuri,sagetantĕka,patiratamĕhuniŋ.mupĕlwayaŋsaŋbonahadipadasan·,haguŋtoṅoshañaṅin·,dicuṅkubmatara
m·,tatasbañaṅaturaŋ,ndansaŋmakasenapati,rarisṅutusaŋ,saŋktutwanasari.kamatarammapatutpatutmañĕlaŋ,maŕggijroniŋnaga
ri,bhaṭāramataram·,tuṅkaŋtwaranugraha,deniŋkarawosaŋmaṅkin·,jantĕnṅaŕyyanaŋ,katahuragnagari.kalugrahamaŕggisadlodde
śa,tuŕsubakasaṅgupin·,bahanrajeŋmataram·,dĕjĕbageṅawuhaŋ,horoṅanekasandaṅin·,sikĕpmataram·,prayamiluṅijĕṅi [ 14 ][13 13B]
13
n·.subakatuŕtken·gustiñomankaraŋ,masiḥtondenkatampi,reḥmulasaṅsayahaŋ,saṅkaniŋmajaṅgĕlan·,sikĕpemabĕlbĕlkari,diha
mlapura,mataramkocapjani.mapadabdabmaparamañca,ñatuŕhadapagisi,disabilaŋjbag·,padamasowaŋsowaŋ,toṅosmañcaneṅĕmba
nin·,par̥kanbata,batumiwaḥbabcik·.merukawuḥdihajĕŋbhaṭāraṅambyaŕ,soroḥnesikĕpbĕdil·,tulyapitrarakwa,kruramamantĕspi
san·,lakunehapajĕgmiriŋ,patuḥmabuṅa,sumpaŋpucuk:hakatiḥ.ṅĕmbattandaŋlogasmaṅĕntuṅaŋlima,bukatoŋpapakiriŋ,deniŋgaglika
[14 14A]
n·,pawakanbākuḥhadas·,kalestuŕmacĕpegkumis·,kadibelawa,rasañapacaŋmamatiŋ.dipuṅkurabahabr̥ĕdan·ṅr̥ĕmpĕgbhaṭāra,macatra
kĕmbaŕputiḥ,matopiprada,tuṅgulsĕl̥mṅapitaŋ,tiṅkahekagirigiri,wentĕnpraputra,kaliḥhanomhapkik·.wayanjĕlantik·paseṅa
n·neluhuran·,halitankĕtutjĕlantik·,ṅiriṅaŋhirika,tumulisampunna∅pak·,hiriṅanbhaṭārasami,didawuḥjbag·,ṅambyaŕpiṅgiriŋ
carik·.sagettĕkasikĕp·deśapagĕsaṅan·,huliklod·lumindiḥ,ṅĕntasinpundukan·,watarahadadomas·,lagawaṅucuŕma [ 15 ][14 14B]
14
ṅuŋsi,cuṅkubmataram·,ṅgĕgemasuraktarit·.katalikuŕsubamakĕpuŋkikisaŋ,tambuŕṅr̥ĕdĕgmamuñi,sikĕpemaglaŕ,dicarikemakĕbat·,
saŋktutñinahin·,gdhesiṅhaŕsa,makadinhipunkaliḥ.matrayuhansusumbaŕpañjakegiraŋ,bonahayen·twaḥbani,heṅgalaŋpĕswan·,janitwa
rabuwuṅan·,hibapacaŋkakĕmbarin·,hupaḥbamaṅkak·,poṅaḥjwarimabalik·.yeniŋhibamasraḥnuṅkultakutbaṅka,masiḥṅantyaŋmatali,
matuŋtuŋbabandan·,ketomuñinehakas·,sahutinsurakmakilit·,bdilpanomaŋ,ṅr̥ĕpĕdsaliŋtimbalin·.mageñjoṅangumi
[15 15A]
kahajuŕrasaña,kahujaninbahanmimis·,cuṅkubekariṣṭa,maṅkinwatĕkbonaha,galakpabal̥sbĕsmijil·,ndereŋmaṅulaḥ,ṅĕjoraŋ
bokatmiṅid·.paṅkĕpsyat·lagawamatatumbakan·,padapasaliŋtaṅkis·,mañĕmpalkasĕmpal·,cidrakaparicidra,surakesayangu
miriḥ,matatimbalan·,muñintamburetitiŕ.mahadukan·,syatemaduk:hadukan·,kumpuldadihabsik·,heṅgalpakurepak·,
pramenakeṅahĕpaŋ,deniŋsubasayansĕṅit·,musuḥlenrowaŋ,magimĕḥsaliŋcokin·.cĕbeŕcĕbeŕmuñin·bdileṅr̥ĕsĕpaŋ [ 16 ][15 15B]
15
,bukatoŋbisamiŕmiŕ,sawatĕk·bonaha,ṅumpr̥ĕŋtkamanr̥ĕjak·,hambuldaratanenadi,pacegcegrurusak·,sikĕpdeśaneliliḥ
.leṅabuhut·bukahalaḥmahadukan·,mgatcarikpadrit·,katurutkahula,masawaŋkalalayaḥ,saŋbonahamuratmarit·,hasiŋ
kaparag·,byuŕsanbĕn·ṅudisiŋn·.hadaloṅob·kucutmañĕburintukad·,carikepiniḥlisik·,maharoŋharoṅan·,me
naketwaramenak·,ñenñaṅituŋpaŋkuŋhidiŋ,halaḥsapuhaŋ,sikĕpdeśaneliliḥ.tanpanuliḥhambulanbebekkahulaḥ,sikĕpe
[16 16A]
nesikaṅin·,hĕmponanmataram·,deniŋsahekapraya,miluṅandupaŋñurakin·,neliliḥgewaŕ,patipurugpurugin·.haṅkiḥhaṅkiḥ
hadanenagiḥhantyaŋ,kasolkasoldiduri,mahemed:hemedan·,hadanesadar̥ñcaŋ,tanidusin·mbabaŕdwi,muhukpagĕha
n·,kabiyĕŋsaliŋkĕcosin·.sayan·ṅr̥ĕdĕg·bukapindĕkankaṅin·,tiṅkaḥsikĕpeliliḥ,musuhepajiṅkrak·,ṅubĕŕṅindrayaŋtumbak·
,saŋbonahaminakadi,kucupmamakṣa,lwiŕbutahanondagiŋ.jajotoṅan·,ṅuyĕŋtomaramatataḥ,siŋpahĕkkaber̥sin·,kar̥caḥ [ 17 ][16 16B]
kacaḥcaḥ,sumaṅkinkabinawa,kĕlusekokotprajurit·,halaḥpilpilaŋ,baṅkenepajuṅkiliŋ.subahoñasikĕppaṅitĕrebuntas·
,kapilayumriḥhurip·,toŋdadibalikaŋ,nejanisaŋbonaha,jaṅgĕl·twaraṅĕtut·ṅuri,hapankalaṅdan·,sūŕyyanenuṅgaŋgiri.kra
ṇatulak·bwinṅuṅsipapondokan·.suraksurakṅewerin·,mahimyan·himyan·,deniŋmal̥ganlĕgan·,muŋpuŋhidup·bukaja
ni,ṅulurinbikas·,sukanejayeŋjurit·.maṅkinwaṅun·hegaŕbhaṭārareŋmataram·,sapramañcanesami,girayasĕngiraŋ,ñumbuṅaŋ
[17 17A]
saŋbonaha,tuhuwicniŋhĕmbuŋjati,saŋkaruŋdaṅkal·,tanpiliḥkandiŋ.kacaritakocapmanipasmĕṅan·,dikaraṅhasĕmjani,hnumatĕbĕṅan·
,yatnapahagagaman·,pramenakpar̥kan∅ntitib·,bĕtenbañciṅaḥ,jĕjĕlmapipitpipit·.tumulimdal·hanakehaguŋṅuraḥ,hihari
kaliḥṅiriŋ,panaṅkilanhatap·,mukyaparapuṅgawa,pihandĕl·weṣyamuṅkurin·,makandakanda,sajroniŋhañcakṣaji.janikatuŕtiṅkaḥsya
tekapĕsan·,pagĕbugekapilis·,kalun·twarasiddha,saŋbonahakarurak·,matarameñahayahin·,sayankosĕkan·,bhanā [ 18 ][17 17B]
17
rananĕŋkari.maṅkin·byuŕdijrokutakawisamala,mataramemabalik·,subakalumbrahaŋ,sumiṅkinñagambura,mahurahadwarawiri,janma
nesĕṅap·,gewaŕsaliŋtakonin·.kalunturan·bahan·higustigdheṅuraḥ,coraḥmatilaŕpuri,saputrasagrahan·,maliṅgiḥdir̥mbi
ga,riŋmadhebañjaŕkahuṅsi,higustiñoman·,pagĕḥtwarabidbin·.deniŋsampun·satwaluyaṅgiḥriŋtaṅan·,mawaramekapusti,hawa
nan·,ṅeṅgalaŋ,paṅandikanelampyas·,kitĕŕkablĕtaŋglarin·,sĕmpana,taṅkĕjutaŋsurakin·.lawutbatĕk:hapaŋdambahanmaleṅkas·,
[18 18A]
musuhelwas·mbĕsik·,jantoskasayahan·,sancanaṅasaḥsaḥ,reḥmulakatunan·bukti,dikapansindha,pugalayaŋmatandiŋ.kapatutra
woḥsalawutmapadabdad·,sapramañcanesami,mahĕmponhĕmpon·,majalanñatuŕdeśa,sahasañjutelumindiḥ,lantasṅadĕṅaŋ,glaŕ
makutamĕsiŕ.dinagarakulkul·deśanematĕpawak·,bulustĕkaṅĕmbutin·,manantantinantanaḥ,sabilaŋbilaŋbañjaŕ,sikĕpetkapahindi,
mapantapanta,kakdĕŋkapanĕpi.mapagisiṅr̥ĕr̥ssahilukiŋglaŕ,ramemasuraktarik·,giraŋṅajap·yuda,dimataramhucapaŋ,janisubakatimba [ 19 ][18 18B]
18
lin·,naṅunaŋglaŕ,sikĕpeñĕṅĕḥsami.saliŋhawaswinawassatatiṅkahan·,hoṅgeŕsayanmakilit·,manimbalkatimbal·,suraksajroniŋ
kuta,sokkaŕyyaneṅidĕrin·,ṅantĕnaŋtadaḥ,sapamatiṅe∅sami.deniŋtonden·ṅamarayaŋlumakṣana,padanagiḥduhunin·,yenhaku
daŋdina,hnumajajĕnĕṅan·,puṅgawapramancasi,mipuk:hipukan·,maṅitĕhaŋbabcik·.masasukan·humuŋsabkĕlbĕkĕlan·,hiyoŋsaliŋkde
kin·,yadindibañciṅaḥ,jĕjĕltanpawilaṅan·,par̥kan·weṣyanĕbĕṅin·,magagoñjakan·,rawosesaliŋtari.tancarita
[19 19A]
kocap·gustimadhehoka,rawuḥkadaṅinjuriŋ,maṅkinsampunnapak·,prayapacaŋmatok·,sekapatinemabalik·,dipriṅgasela,hi
rikakakukuhin·,matbĕṅan·deniŋpañjaklankamulan·,sadaṅintukad·blimbiŋ,sawatĕkprawaṅsa,sahimatataṅkilan·,kapriṅgasela
nĕbĕṅin·,sahapracihna,ṅaturaŋhawakbhakti,nunaslugralumlasmararojoṅan·,hasiŋkarimiwalin·,jĕhĕginsajayaŋ,haturepapa
tuhan·,gdhepogomañaṅkolin·,twaramatutaŋ,hawan·ṅgegeŕkari.denbandesadikopaŋmotoḥkaraṅda,maputusanmihu [ 20 ][19 19B]
19
niŋ,kahamlapura,tatasbañaṅaturaŋ,saparihindikesami,maṅkinkabaṅan·,bhāṭāraṅaruruntik·.wentan·kragapragustisaŋkahucapaŋ,wiyo
cniŋbĕṅkĕljati,ktutpasĕdahan·,sayaŋparaniŋwkas·,turasiŋhupayasandi,santananhida,dewatakĕtutrihin·.kahutuskadajangunuŋgaga
ñcaṅan·,mapahisiñinahin·,nepĕsuṅaṅinaŋ,higustimadhekaraŋ,wentĕnpituŋbaṅsitṅiriŋ,sahasañjata,sisukasr̥ĕkriŋmaŕggi.kaśyagya
lakunetanmawasansurak·,siyĕpsabilaŋmaŕggi,deniŋkahyunan·,maprĕpmamuk:hamuk·nāŋ,pañjakepadakatari,nagiḥcarwaŋ,muñine
[20 20A]
matoḥpati.saṅkanhegaŕgiraŋsasĕbĕṅebinal·,baneṅantĕnaŋgusti,lagawariŋtiṅkaḥ,bukatan·tr̥ĕṣṇeŋjiwa,sdĕŋdadisenapati,mu
hugmajalan·,maṅkatkalaniŕwṅi.beñjaŋpasmĕṅandukrawuḥriŋkopaŋ,kenbandesakapaṅgiḥ,ṅadĕgaŋtĕbĕṅan·,sahapañjaksañjata,kapasa
ṅgrahan·maṅraris·,gustimadhekaraŋ,nemaṅkinkataṅkil·.denbandeśamĕkulpadañumbaḥñumbaḥ,mahatuŕtuṅtuŋtaṅis·,ratupanĕmbahan·,ti
tyaŋcokoŕhidhewa,sampunkadikiraŋtampi,pitr̥ĕṣṇantityaŋ,wantaḥmaṅgĕḥsubhakti.boyapitĕl·mulamiliŕkumahula,katkansakiŋrihin·, [ 21 ][20 20B]
20
jagateriŋkopaŋ,wantaḥcokoŕhidewa,ṅodagaŋsapatihurip·,yadin·hohataŋ,tityaŋpitlĕsṅiriŋ.kañcittĕkapaparaden·huliba
tuk:hyaŋ,sañjatahaguŋṅiriŋ,madandhesiṅhaŕsa,mapakkapasaṅgrahan·,pranamyaṅĕhĕdṅabhakti,matuŕnunasaŋ,punapiratumasiḥ.lumakṣanapamĕmpĕŋ
haṅĕt:haṅĕtan·,ñandaŋmaṅkingurahin·,kahulaneṅidam·,mulanagiḥtahuraŋ,pisanhaduŋpidenin·,rarispucukaŋ,hatampakboya
sirig·.hakudasanṅubayonpriṅgaselane,kiṅinpurun·ṅricinin·,wkasiŋtambara,pakaŕyyahalamhal·,hatrajaṅanjantĕnlisik·,co
[21 21A]
koŕhidewa,kewantĕnṅadĕgṅakṣi.puput:hatuŕpinunasedhen·siṅhaŕsa,saprawaṅsanesami,lahutkatarekan·,makjaŋdipar̥pan·,madiri
dirikahari,padamulirak·,saṅgupetwaragiṅsiŕ.gustimadhekaraŋsaŕjjiwamir̥ṅaŋ,maṅkinkadiwĕwĕhin·,kasiṅhapurusa,tulyahapwidumilaḥ
,kapunpuntaruhakiŋ,sayankatara,murubsumankin·wr̥ĕdi.naṅiŋkaripahyunaneṅawaswas·,kar̥r̥ḥkapidenin·,bhaktinhikahula,
nejatikaritr̥ĕṣṇa,saṅkanjanikagalihin·,satatiṅkahan·,sadaṅinjuriṅesami.hantuk·byuŕgamburasadeśadeśa,boyaknihi [ 22 ][21 21B]
21
liṅin·,punikahawan·,nemaṅkinpaṅandika,cĕndĕkcuruŋkadagiṅin·,pacaŋṅarista,sok:hutusanmamaŕggi.sambĕḥbĕntaŋñaluksukmaṅaliḥ
hoŕtha,dadisayanmamūŕthi,kabaremalimbaḥ,higustimadhekaraŋ,dikopaŋsubamaliṅgiḥ,prayamanr̥ĕjĕk·.daṅinjuriṅesami.saṅkanjĕ
jĕḥhambulpitikkasikĕpan·,sapradeśanesi,patilaṅkĕbsĕṅap·,gewaŕṅaliḥsorohan·.hadagĕsaḥnuhuŕgusti,masaliwĕran·,pa
danagiḥsakṣinin·.jroniŋdeśakopaŋpenaḥmasĕkṣĕkan·,hutusanepandĕṅil·,yenkudaŋpuṅgawa,majalangagañcaṅan·,sahasa
[22 22A]
ñjatalumindiḥ,ñagjagin·rowaŋ,kapĕñcaŕmapagisi.kahidransubajroniŋpriṅgalela,hewĕḥrawosemaṅkin·,gustimadhehoka,
ṅrasabayakapĕsan·,kantinelyumabalik·,sadeśadeśa,tinasmatilaŕbhakti.kraṇakĕsyabkĕsyabkayunenaṅsaya,kadipakṣisampati,
subagandogan·,bulunkampidehoña,kabutbutanhalaḥkuris·,kudyaŋṅabĕtaŋ,makbuŕnjujuḥlaṅit·.yanpakṣayaŋmapeṅkas·twarañi
ddhayaŋ,musuḥmaktikti,mataṅkĕmmajaga,mapaṅkasiŋsiŋjalan·,kaludmaŕgganekagisi,saṅkaḥntāŋsiddha,katañjuŋhuluŋhuliḥ.mapraŋlalusahi [ 23 ][22 22B]
22
siniŋpriṅgasela,janihidĕpeñapiḥ,deniŋturasganal·,hawananñaṅariṣṭa,sadaṅintukadbaliṅbiŋ,subakuciwa,katkankagadenin·.
deśalenek·suralagakalijaga,paṅadaṅanmakadi,tanpahawanansyat·,tkamañraḥgodogan·,kapriṅgaselakahindit·,sapana
ksomaḥ,katuŕpinakaciri.wanasabapunikakarimataṅgal·,kalaṅanhaṅsĕb:hahi,saṅkanmajaṅgĕlan·,pagĕbugematulak·,praya
beñjaŋṅawanin·,masukasukan·,kocapdinanemani.mupukĕmbaŋmusuheheṅgalantĕka,ṅambyaŕṅĕbĕkincarik·,makbatmadabdad·,masawaŋ
[23 23A]
hapimuntab·,huliklodmaṅlĕbonin·,waṅunsagara,nesikawuḥmaṅlindiḥ.maguluṅanmuwug·bukabanteŋgalak·,kadipakṣidada
li,mar̥butbabakṣan·,syatediyeḥdewa,matakĕŕpasaleŋsabit·,kadaśagunan·,priṅganekahijĕṅin·.pinaḥhĕṅsĕbsuŕyyanebuma
rapyak·,musuḥrowaŋṅil̥sin·,gustimadhekaraŋ,janidir̥ndaŋnaṅka,sahapañjakmapagisi,sayankuciwa,priṅgaḥsalanehisis·.deniŋkañci
t·ludinbecek·kabañcaran·,lyumatatumati,saṅkanñapabr̥ĕṣat·,twarabakattuptupaŋ,magliyuranluḥmwani,ṅoṅketaŋhawak·,niṅgalde [ 24 ][23 23B]
23
wapadrit·.pakaleskes·subatoŋdadihadwaŋ,sok:hiriṅanekari,soroḥtikaŋdaśa,higustimadhehoka,puputpaminĕ
heraris·,kasewatrayaŋ,riŋbabcikesami.deniŋmaṅkin·pakayunanmatlasan·,hirikanaṅun·keŕthi,hasiŋkaritr̥ĕṣṇa,pacaŋhajakma
nuṅkas·,siluŋluŋmabayapati,janimagdab·,sakañcannekatari.puhukĕhĕŕpr̥ĕŋpĕŋmakadigĕmbaŋ,badranatiyiŋtali,padaŋlenmr̥ĕtada,ba
gihaticukratana,yajitakamwaḥjayanti,kapihandĕlaŋ,saŋwijiliŋprajurit·.papatuhansaṅgupeṅĕtohaŋjiwa,makacirinsubha
[24 24A]
kti,ṅedal̥maŋhawak·,sakalhapamawaṅsa,yentĕkanejaniwdi,twaragaweña,natakpahicasahi.saliŋtarimuñinema
kashakasan·,hadanendir̥k·kdĕlik·,majnĕŋpragalba,papĕsonsadalampyas·,sasumbaredamasirig·,nenetulenña,papa
duhuliŋṅuni.subasaṅkĕp·sapihandĕlemakjaŋ,rawosekapisiṅgiḥ,ṅajap:hajaplĕmaḥ,sambilmababyagan·,sakarameniŋmahurip·,
wentĕn·brahmana,parabsaŋwayanputri.matuŕmaṅumĕkulpadaṅolahholas·,ratudewaguŋmaṅkin·,sampunkadilipya,da [ 25 ][24 24B]
24
roponeriŋUpayudan·,mawasanaboyabcik·,ratuhiliṅaŋ,sapitkĕt:hihaji.ñandaŋpisansuhunpunikabcikaŋ,sampunṅalalwaŋ
pati,tunariŋparikṣa,kadisaŋpaŕthasuta,ṅedal̥maŋmakirig·,hawananrusak·,jroniŋbyuhakahintip·.punikapisa
nratupinĕḥpinĕhaŋ,knisebĕtnaṅarin·,yadinkamĕsĕhan·,tiṅkaḥṅar̥pin·yuda,cidrayaŋmaliḥbawosin·,kireyaŋtadaḥ,
rariswaṅunbawosin·.minakadikahulan·cokoŕhidewa,nemuwĕdsakiŋrihin·,hakeḥkaritr̥ĕṣṇa,purunpacaŋhadwaŋ,nuna
[25 25]
shadĕginliṅgihin·,gĕntosinkaraŋ,pañcorepikukuhin·.knisiddhakatañjuŋñundaŋkacundaŋ,pĕpĕksaliŋtuluṅin·,yenpade
maṅgĕhaŋ,gamĕlriŋpriṅgasela,kahĕbaŋkasep:hataṅkis·,dwaniŋdurusaŋ,pisanmaṅkinbudalin·.ketohatuŕsaŋwayanputrimisr̥ĕṅaŋ,subane
kapiṅsiṅgiḥ,lantasmadabdaban·,kadisaŋgajadruma,ṅĕbĕtpamaŕggineñaṅin·,mamgatgĕlaŕ,twaramanuhutmaŕggi.siŋsiŋjalanmakutatu
riŋprayatna,masiṅsĕtpadal̥kiŋ,deniŋṅagĕnbhaya,hiriṅanemakjaŋ,ñlagsikĕpmusuḥtitib·,toŋhadaseṅĕḥ,ndadakaŋhiclanwiddhi. [ 26 ][25 25B]
25
sadalanus·rahuhedipañcoŕnapak·,sikĕp:haguŋmapagin·,beñjaŋpasmĕṅan·,higustimadhehoka,ṅutusaŋkatañjuŋraris·,sa
tatiṅkahan·,kadaŕthayaŋsami.gdhepogobukamanuruḥnuruhaŋ,sahuremakĕndĕlin·twaramaṅewĕhaŋ,higustimadhehoka,dadi
hegaranhagigis·,janiprayatna,jroniŋpañcoŕmagisi.matbĕṅan·deniŋhoŕthanemalimbaḥ,kahababahantatĕlik·,gusti
madhekaraŋ,dihmasbagesuba,kocaprayaṅĕtutburi,sampuncumadaŋ,lal̥bonemaglik·.maṅkinsayan·kewĕḥgustimadhe
[26 26A]
hoka,kĕbyaḥkĕbyaḥbaribin·,kayunenaṅsaya,sagettĕkatundenan·,hibhataraktamihuniŋ,bahankariṣṭa,deśanedikakisik·
.sikĕpgandoŋṅĕndoninsahasanr̥ĕjak·,boyadadostambakin·,gustimadhehoka,gagesonrarismaṅkat·.janmanedipañcoŕṅi
riŋ,wataradomas·,njagja∅gkabwanhaji.dukrawuhedikakisiksampunkawĕsan·,labwanhajibr̥ĕsiḥ,saṅkanmajaṅgĕlan·,hnumaṅiraṅira,
ṅekayaŋpaminĕḥmaliḥ,magagunĕman·,puputrawosemaṅkin·.dimaŕgganeṅambyaŕṅantikaparanan·,kacunduk:hijampari,malukahutusaŋ, [ 27 ][26 26B]
26
lwaskapuntidewa,ṅasrayamaṅaliḥkanti,saparipolaḥ,tlaskadaŕthasami.sapratiṅkaḥbahankantinetwaratka,gdhepogoñaṅkĕlin·,ṅgaga
julṅandĕga,jukisayan·kemĕṅan·,sapramenakemiragi,sumaṅkin·r̥ṅas·,hiriṅaneṅahasin·.pasal̥ḥgewaŕmañaṅidaŋ
hawak·,hadabudaltanpapamit·,gustimadhehoka,toŋṅlaḥjajasaṅan·,soknetigaŋdaśaṅiriŋ,tindakekambaŋ,twaramara
sagumi.saget·byuŕkatuŕgdhepogocoṅaḥ,nujwaŋhadabhakti,pwaŋbugisṅaturaŋ,prahumakahawanan·,hĕntokocapkaliṅgi
[27 27A]
hin·,kapriṅgabaya,hiriṅanemaṅiriŋ.tanhucapaŋsubanedipriṅgabaya,denpaṅkuŕditunaṅkil·,tbĕŋsaprawaṅsa,masiḥsahagagaman·,gu
stimadheṅandikaris·,tulusaŋpisaŋpisan·,paṅkuŕhidĕpe∅bhakti.puputdinihawakepacaŋmasma,niŕdon·yantulakmuliḥ,kahuca
pniŕguna,ṅiṅireŋkadaŋbraya,dadikakĕdekangumi,tkapuŕṇnayaŋ,tĕmbenepuṅkuŕpuponin·.0.puḥpaṅkuŕ.ketopaṅandikanhida,gusti
madhedenpaṅkuŕlantasṅĕliŋ,sambilmatuŕsĕgusĕgu,doḥpisankaditityaŋ,tunabhakti,puputṅiriṅaŋsakayun·,kewantĕnmanahaŋtityaŋ,co [ 28 ][27 27B]
27
koŕhidewahiriki.yan·tokapacaŋtuṅkasaŋ,kahulanepugalayaŋmatandiŋ,mapwarajal̥buŕ,priṅgabayanetlas·,kahijĕṅan·,kasa
tangunakar̥but·,sakṣat·ṅlaṅiriŋharuṅan·,dikapansiḥpacaŋkamasiḥ.wireḥsamisampun·coṅaḥ,kahulanesawĕṅkondaṅinjuriŋ
,padewekankalamr̥ĕtyu,maṅapsĕdĕŋdumilaḥ,ñandaŋpisan·,waṅunaŋmakapituluŋ,maṅuñcaraŋpaṅastawa,paṅamĕransaŋhyaŋhurip·.hĕnce
nmadewek:hastawa,karahasyan·hupayanenepiṅit·,hasiŋmapalaŋrahayu,punikamaṅkinmaŕgyaŋ,sakakidik·,patĕlahanhantukṅa
[28 28A]
gum·,dhaŕmmaneratugamlaŋ,sampunpisanwalaŋhati.deniŋboyadakasiddhan·,hantuktityaŋñandaṅinpacaŋṅiriŋ,masatanmuṅgaḥriŋkayun·
,kabwatanmasagsag·,manaḥhipun·,janmanesanetaṅkĕjut·,tanwentĕnkĕniprabotaŋ,sapriṅgabayanesami.saŋwayanputrimani
mbal·,matuŕhalusñandaŋratuliṅgihin·,sakadirawoshipaṅkuŕ,kamanaḥhantuktityaŋ,boyasisi∅p·,reḥwasanarahayu,yantĕkapacaŋndewa
ta,cokoŕhidewahiriki.jantĕnmamĕsĕḥhurakan·,yentimbaṅin·bobotkalintaŋsaŋsiḥ,wireḥwoŋsajurujuru,soroḥkancanhasagan· [ 29 ][28 28B]
28
,kantĕnpisan·,hidahihajiṅaduhuŋ,punikahawanantityaŋ,purun·mrasaṅgayaŋmaliḥ.boyawentĕnpariceda,bwatriŋhaṅgan·cokoŕhide
wawyakti,mapaniŋsinaḥkadulu,sampunṅar̥paŋyuda,rawiŋkantimil̥tṅigum·,tanjagatakĕŕmaṅgĕhaŋ,satlarontumibeŋgni.mapwarapacaŋtlas·
,tlasrusak·rusaketapamyati,kadiminahanebubu,kablĕtkasepmatipaṅkaḥ,kaprapĕkan·,hakijapsiddhakasuluḥ,hawanantaṅarinpi
san·,yusaner̥kuḥbawosin·.denniŋnemaṅkindurusaŋ,ṅiriŋbudalpamĕŋpĕŋwentanmaŕggi,makadihipaṅkuŕsampun·,macacadaŋba
[29 29A]
hita,paliṅgihan·,prayaṅĕntasin·leŕgunuŋ,masanbĕcik·lalayaran·,palwanemiṅgiŕpasisi.ketohaturepranamya,ṅolasho
las·hulatbukaṅasihin·,kahoyagkapuṅupuṅu,higustimadhehoka,twarapiwal·,papolosantĕkanurut·,madabdablantasmaja
lan·,kalombok·bwinmawali.sapramenakemakjaŋ,padaṅiriŋpadasisudimaŕggi,deniŋsuŕyyandĕŋkĕbus·,saṅkanmaṅĕntak·hĕntak·,
pasulehet·,pariṅĕtenuhutbuhu,saget:haṅinharistĕka,ṅasiŕsiŕpacaŋṅilihin·.kaṅĕnhanakeṅantĕnaŋ,criklĕliḥpadamatuŋtuŋhliŋ [ 30 ][29 29B]
29
,bahanmadal̥memuput·,ṅiwasinsaŋmatiṅgal·,sayaŋkutaŋ,pantĕshanak:haguŋ,hapanmularajaputra,santananturunanlĕwiḥ.paṅrasarasa
nebagna,banetumbenjanihitaruhakiŋ,tansudililitiŋngaduŋ,sukayankapanasan·,kdiskĕlikkĕlik·,hilik·tkeniŋjahuḥ,hake
topisanhadaña,pañjakebudalaŋgusti.lantaŋyantĕkasatwayaŋ,jroniŋdeśapriṅgabayanesdhiḥ,suhuŋmuŋmuŋtistissamun·,hambulansu
bakalaḥ,tanpacaya,bukabulankĕmkĕmrahu,hucĕmsundaranepisan·,kusyatejaneniṅgalin·.diswabawaneturahaŋ,gustimadhe
[21 21A]
hokamanandaŋhisin·,bṅaḥbṅuḥkapisaṅu,kadiratunahusa,muraŋmuraŋ,hulidiswaŕggankatunduŋ,kelaṅanwaranugraha,l̥hĕṅanpisa
nṅĕmasin·.janisubasayansawat·,pamaŕgginetkaniŋsapaṅiriŋ,kagr̥ĕk·siŋjalankasusu,padaṅĕsĕḥṅulahaŋ,kadehane,twarada
ṅrasanantuyuḥ,deniŋtakutkaheṅgatan·,palwanepacaŋṅalahin·.cĕndĕtaŋsubahucapaŋ,heṅgalnapakdisowanlombokrari
s·,muṅgaḥkabwatbahanjukuŋ,sarawuhiŋhiriṅan·,padahegaŕ,sasampunejroniŋprahu,deniŋkarasarasayaŋ,twarahadaba [ 31 ][30 30B]
30
yabwin·.tumulimaṅabutmaṅgaŋ,palayarebahitanemasisi,mapolaḥṅaliḥpaṅulu,juraganeprayatna,deniŋṅgalgal·,paja
laneṅantunhantun·,hocaksagararkerusak·,bukapamañconenwidhi.toŋdadipacaŋtuṅkasaŋ,bahitanemiliḥkabuntaŋ
bantiŋ,tĕmpuḥhaṅinbar̥tbaduŋ,saṅkanñapadagewaŕ,juragane,nuhunaŋbidakmaguluŋ,lantasnadahaŋmacaŋcaŋ,dipasugihan·
nuṅĕpil·.kacaŋcaŋdituha∅dina,pasmĕṅan·beñjaŋmaliḥwawanin·,masiḥtoŋsiddhanmaju,prahuhelumakṣana,kaso
[31 31A]
lkasol·,kasarantenbahanryak:haguŋ,kĕl̥nantoŋbisaggat·,hewĕḥyenpacaŋhĕntasin·,ṅindrayaŋtombahansla,katatakut·
goben·yeheṅr̥ĕsr̥ĕsin·,sajuraganñanehibuk·,padamaṅrasabaya,gustimadhe,hokakapisrĕŋtdun·,janimanampakda
rat·,sakadehaneṅiriŋ.nusawawĕṅkonsugihan·,pamaŕgginedeniŋkalaṅanwĕṅi,mondokdihalasesĕmput·,sawṅitan·
panidra,padaluyu,bukatwaraṅgĕlaḥbayu,sapawoṅanemakjaŋ,kaṅĕnmaṅantunaŋgusti.tanmarinandaŋsuṅkawa,beñjaŋpalimunanma [ 32 ][31 31B]
31
liḥmaŕggi,habr̥ĕdansar̥ŋmamunduḥ,samisampunprayatna,malonlonan·,siŋsiŋjalan·jĕmpyaḥjĕmpyuḥ,deniŋlampahekaṅelan·,
kaludinhambahesripit·.nuncapwĕṅkonbareŋbira,kapihalaŋsikĕpgĕdemapagin·,ñambramatiṅkaḥtuhu,musuḥmahapirowaŋ,radengaro
n·,denhilamakapanurut·,katigaradensukayaŋ,srinawaŋmiwaḥjawili.ṅabhaktiñoṅkok·ndĕsĕkaŋ,hulatsadhu,hapandaya
nelaṅit·,lyumuñiṅalushalus·,duḥratususunan·,sampunkadi,hakeḥhaŕkkasalitsĕṅguḥ,yanmuṅguhiŋsubhaktittityaŋ,samibo
[32 32A]
yawentĕnsaṅsiḥ.karaṅhasĕm·mwaḥmataram·,gustintityaŋdeniŋpawijiltuṅgil·,mulatotoshanak:haguŋ,doḥpisanmanaḥtityaŋ,ṅama
ndakaprasaṅgya,prasaṅgyaṅaŕyyapakewuḥ,haturemisr̥ĕṅaŋsimpaŋ,pacaŋkaturanpasaji.maṅkinguttimadhehoka,tkanurutprayasimpaŋhu
muli,dengar̥mhegarepuput·,lantasmañandaktaṅan·,hiriṅane,madiridirimatuntun·,naṅiŋsubapa∅dataṅaŕ,karasatoŋbuwuŋ
kali.disasĕbĕṅeñihnayaŋ,radengar̥m·coraḥmahar̥pdĕkil·,twaraṅituŋtulaḥmanuḥ,tandruḥtkenkaliṅan·,tandumade,dengar̥m· [ 33 ][32 32B]
32
sumaṅkinsisu,ñidrayaŋṅunuskadutan·,tkasahasaṅasĕmin·.gustimadhekadunan·,karepotan·mataṅkishastakanin·,
bĕtkasepṅĕmbusguhuŋ,trustampakiŋtaṅan·,nekanawan·,gtihemulakanpĕsu,radengar̥mmatujuhaŋ,muñinematihigusti.ṅĕnĕs·
yamalahib:hilaŋ,janiramesyatesaliŋsabit·,deniŋsubaharubiru,mapraŋmararukatan·,saliŋgisi,saliŋpdaŋsaliŋhugug·,sura
kehĕṅgĕŕmakilit·.hnumahudĕk:hudĕkan·,musuḥrowaŋmatakĕŕtwarasirig·,magĕmĕḥgatimakukuŕ,pramenakemakjaŋ,sayansĕṅi
[33 33A]
t·,toŋhadatakutkar̥but·,proŋpoŋminakadigombaŋ,lwiŕhaṅunhaṅun·hanjrihin·.denhilamatikatumbak·,sapisananrusu
hesayanṅili,katurutditukaburu,waŋbayanepabr̥ĕsat·,lyumati,bar̥ŋsirahekdut·,yutiŋmasigitehoña,pramenakeṅu
sak:hasik·.siŋkacundukkaprajaya,pajulempaŋbaṅkematindiḥtindiḥ,paṅamukesayanṅambul·,hambulangajaḥhalas·,muntagmantig·,
paliŋsubaṅĕmuŕhimuŕ,musuhesaliŋpaliwat·,nambwaŋtwaranuliḥhuri.palahibeṅuṅsihalas·,saṅkankandĕg·sapramenakesami,gusti [ 34 ][33 33B]
33
madhenekaruncuŋ,deniŋkninerahat·,banĕḥbanĕḥ,klahĕsonmanibakantu,gtihetanpapgatan·,bañjaŕtoŋdadihĕmpĕtin·.sa
hiriṅanemakjaŋ,tanpajiwamaṅilgilanmaṅliŋ,sasambatanemaṅaduḥ,sambilṅusapinpada,sĕgusĕgu,hiṅĕtṅaduhuṅaŋtuduḥ,bukatanmatyahu
baya,paṅiṣṭinenagiḥmati.nujuhadahicandewa,tkengustimadhekahicanṅaliliŕ,hnumasundaŋmapaṅku,raganemaleglogan·,wisnaha
cum·,turahaŋmadapalayu,caciṅakemaṅruruhaŋ,tanmariṅĕtusaŋhati.kadehadepadadapak·,hapan·luyutuyuḥnuhaṅkiḥhaṅkiḥ,
[34 34A]
wireḥsatampakeṅamuk·,gustimadheṅandika,mgatmĕgat·,ṅaduwaṅsit·nundennuhuk·,sapramenakemakjaŋ,ṅaturaŋmuheliliḥ.tuŕsu
bakalaṅansūŕyya,kapuṅwaŋhawananjaṅgĕlkari,magunihamapahumum·,kĕtĕŕmatuŕmañumbaḥ,ṅiriŋtulak·,pradeśasayaṅenjujuŕ,hapankahula
kamulan·,jantĕnhipunkaribhakti.kapatutlahutmajalan·,bnĕḥkaṅindisayaŋnekahuṅsi,higustimadhekapikul·,subatkĕddisayaŋ,deniŋde
śa,cnik·disampyaniŋgunuŋ,hadamadanhimaŕjjaya,punikanemaṅlyaṅin·.par̥k·yatkarantaban·,ñumbaḥñumbaḥmatuŋtuŋtuŋtuŋhliŋ,baha [ 35 ][34 34B]
34
nkapitr̥ĕṣṇanemulus·,lantasmapasaṅgrahan·,padagati,hapiksatiṅkahesisu,ndabdabṅaturaŋhusada,sajampijampiniŋkanin·.penahansubaroŋ
∅∅dina,dituṅinĕp·beñjaṅanmaliḥmamaŕggi,ṅuntasaŋmagiliŕmikul·,kadehanemakjaŋ,padasdiḥ,twarakarwankarwanjujuŕ,sara
wuhedihĕntal·kwaŋ,ditukasanduŋhawahi.nemanabwinṅaṅsĕhaŋ,pajalaneṅĕntashalas·sripit·,tanpaṅituŋjuraŋpaṅkuŋ,sadaja
npriṅgabaya,madanjriṅa,ditṅaḥhalasesĕmput·,gnĕkditumasaṅidan·,tanmarimaṅuliḥhuliḥ.takut·yenpacaŋkadeśa,
[35 35A]
priṅgabayadinisubakalindiḥ,puputpaṅrawoselahut·,ṅawentĕnaŋputusan·,manupekṣa,madanhiwasyaḥkatuju,kagyat·
hiwasyaḥhadiṅĕhaŋ,kaṅĕnsambilaṅaṅliŋ.gagison·yamatundenan·,tuṅgalptĕŋṅatĕŕyakajriyañilib·,ṅaturaŋmakapasaṅu,hi
ṅananptaŋdana,dihalase,lahutkabwatbahanprahu,juragandaheŋmatana,kakaliḥmiwaḥnehilatit·.ṅuṅsinagarasambawa,de
niŋñaṅid·muṅgaḥnaṅaharis·,palayaretwarasantul·,tkĕdedipagena,samitdun·,hapanprahunemalabuḥ,maṅkinmanampa [ 36 ][35 35B]
35
kdaratan·,ñujuŕkasantĕlukraris·,radensantĕluk·hegaŕ,sakur̥nanñanemapagin·,tumuliditukapupu,wyaktita
nhimanhiman·,satiṅkahe,maṅrakṣahokanpraratu,deniŋwijiliŋhutama,saṅkanñahatwaŋsubhakti.pisahan·yenkudaŋdina,gusti
madhehokakapatitenin·,sataṅkĕpsmukasumbuŋ,sumyuglyutr̥ĕṣṇa,prawaṅsane,sawĕṅkongumisantĕluk·,nejanidisilaparaŋ,walini
nhucapaŋbwin·.0.puḥduŕmma.subakalaḥduŕmaṅgalanekacakra,sawĕṅkondaṅinjuriŋ,gustimadhekaraŋ,maṅkinsayanhasiga,pracaratandaŋ
[36 36A]
hañjrihin·,kar̥sr̥ĕsmaras·,saprawaṅsanesami.padanuṅkul·gdhepogomakadiña,sampundinewasakṣi,kanugrahajiwa,kaha
tagprayamaṅkat·,sadeśadeśanesami,sahasañjata,tuhukahamlapuri.gagañcaṅan·saŋsiddhapurusa,rawuhedinagari,penaḥmasĕkṣĕ
kan·,sikĕpejroniŋjbag·,mabĕlbĕlmakṭikṭi,bukasagara,pasaŋṅĕbĕkinbumi.gustiñoman·karaŋgaŕjjitamañiṅak·,wireḥkara
wosmaṅkin·,samusuhekandap·,mataramesamaña,mahisanandaŋtatali,muŋt∅ŋpugran·,kaludkasĕpakankanti.tanpabayusasat· [ 37 ][36 36B]
36
cabolkumlañcaŋ,pakṣamaṅayuḥtaṅis·,janiśrimataram·,subamaṅapiwr̥ĕta,saputrakasoranjurit·,kaparajaya,baṅunkro
daniŋhati.dukriŋdinawraspatihuyepunika,pamaŕgginepaṅawit·,saŋlwiŕhariraja,ṅintaŋluṅhamaṅriṣṭa,sahasañjatalumindiḥ
,sadawuḥdeśa,jiwapuranebr̥ĕṣiḥ.salwiŕhipunbatudawatañjuŋkaraŋ,kagĕbugkapĕndĕkin·,sagaranetiṅgaŕ,tĕbĕṅanemaba
ñjaḥ,pasawaŋpajĕŋlalasti,ṅbĕkinmaŕ∅gga,hiriṅanemabaris·.tancaritasaget:hadasikĕptĕka,hulidinusabali,pu
[37 37A]
ṅgawahutusan·,higustibaguskaraŋ,wentĕntigaŋhalusṅiriŋ,saŋwayankawan·,brahmanabudajati.matuŕriŋbhaṭārasahutkajalanaŋ,ka
r̥mbigamanampiḥ,gustigdheṅuraḥ,yrāniŋkahyunanbala,dimbuŋhampasmapa∅si,subasamapta,dumdumaneṅĕmonin·.tumulirawuḥ
ditudipresakuripan·,hakigalirankaliḥ,miwaḥhakisela,sawatarasakpuŋ,tututannenututin·,padaprayatna,tiṅkaḥ
carapanatiŋ.par̥kriŋbhaṭāratuŕsapidaŕtha,ratudewaguŋmaṅkin·,hampurayaŋpisan·,rasaboyañidayaŋ,dĕlodbabake [ 38 ][37 37B]
37
mabalik·,baṅgayaŋtityaŋ,sakiŋhirikiṅiriŋ.ketohatuŕñanemadulu∅ransĕmbaḥ,tatwiyansubhakti,kahicangunuṅan·,
kasambramakasukan·,puputsubakadadarin·,saŕwwabhusana,kocapdinanemani.dikaraṅhasĕm·tatasjanikahoŕtha,satiṅka
hehihaki,coṅaḥniṅgaldeśa,hawanankajalanaŋ,mbañcanaṅgagĕrahin·,sahasaṅriṣṭa,siddhakalaḥhawahi.waŋpresakerarud·
lyuṅuṅsihalas·,sapanaksomaḥṅili,lenhadakabaṣṭa,katuhunaŋmakjaŋ,luḥmwanicrikkĕliḥ,subakasrahaŋ,riŋgdhedaṅinnampi.
[38 38B]
kasahasen·kakĕmbaŕkaprajaya,tutiŋnecnikcĕnik·,katusukkarusak·,kar̥sr̥ĕssiŋṅantĕnaŋ,baṅkenñanepajuṅkiliŋ,ditibu
lantaŋ,kahañudaŋpagliliŋ.gdhedaṅin·twaraṅlaḥkasan·tosan·,brakapakehulurin·,banekapatihaŋ,saṅkanñaṅguragada,ha
matyanirarecili,janisakala,pasanñanetĕpukin·.tanhucapaŋtkadibudapraŋbakat·,palimunancumawis·,gustiñomankaraŋ,ka
mbuŋhĕmpasṅariṣṭa,mahiriṅantumbakbĕdil·,syusyuhan·,ṅambyaŕṅĕbĕkincarik·.sahasuraksikĕpehalaḥgĕtakaŋ,lumakṣanamarani [ 39 ][38 38B]
38
n·,g∅glarekar̥gaḥ,kasahasenkahuñjaŕ,cĕpuṅanbĕdiletitiŕ,matatimbalan·,muñintambuŕṅr̥ĕsr̥ĕsi.sayanṅulaḥglaŕmusuhekahya
n·,mataṅkĕpsaliŋsabit·,matakĕŕlagawa,ṅadokmatatumbakan·,sikĕpbĕdilekalindiḥ,lyukarusak·,kasakitankabdil·.
laṅabuhut·toŋdadipacaŋbalikaŋ,padarutdut·malahib·,niṅgalin·pondokan·,ñubsubpabilaŋhabyan·,gustimadhe∅ruŋṅuraḥkari
,dasdasanrusak·,ṅatujuhicanwiddhi.siddhaglisñagjagbhaṭāreŋmataram·,mahiriṅanbabcĕcik·,sawataradomas·,gagesonsahasura
[39 39A]
k·,mapupudaktari∅k·,dulurinhujan·,bal̥slankilaptatit·.kabinawacirinwaḥlabadigjaya,saŋputrakaliḥṅiriŋ,ṅimbaṅinhirika
,dukrawuhedisayaŋ,hadaṅĕnaḥhulikaṅin·,marerebeṅan·,mahusuṅanpadrit·.parabgĕdheglugusakiŋsaŋhyaŋleyak·,pranaḥho
kahigusti,wayanpaguyaṅan·,kedĕpsampunkacuŕṇnan·,kapahajĕṅanmaṅraris·,kapisĕsĕdaŋ,bhaṭāraṅandikahin·.hapakraṇahi
glilutkamadandan·,kenkenmanandaŋkanin·,gdhegluguñumbaḥ,ṅaturaŋsakitbasaŋ,sambilaŋṅaduḥṅajĕṅit·,mapararasan·,nĕhĕ [ 40 ][39 39B]
39
ninhulunhati.maliḥṅandikabhaṭāramatĕtĕsan·,janidijamaliṅgiḥ,gustigdheṅuraḥ,gdheglugumanimbal·,haturetanwentĕnhuniŋ,
hantuk∅kkabrasat·,wireḥtityaŋṅarihinin·.piliḥkaririŋkubonemasnĕtan·,kasaŋsaŋkadiñaṅin·,bhaṭāraṅandika,maṅgagiras·
mbalikaŋ,sahapitutuŕmbayonin·,sasat:husada,sakitbasaṅemari.bwinñiṅkruŋgdheglugumasnĕtan·,mamtĕŋbnĕŋkaṅin·,musuhehucapaŋ
,saduke∅kahujanan·,bluskucutpadaṅilgil·,makraṇapyak·,syatejanisapiḥ.gustiñomandibugbugmasaṅgrahan·,kahidranpra
[40 40A]
jirut·,bhaṭāreŋmataram·,rawuhedimbuŋmpag·,gustigdheṅuraḥkari,tṅahiŋsawaḥ,sokrobanhĕnuṅiriŋ.ṅar̥ntĕbinpahinantĕluŋdaśa,pdhanda
ktutrahi,miwaḥnṅaḥpadaŋ,saŕmukalensudira,tĕgtĕgṅabintwaraṅibid·,wayahanhabyan·,wuskasr̥ĕpanbumigil·.haṅkiḥpsuhwabkata
gihan·,tidoŋmahansasari,haṅsĕṅanemuṅgaḥ,ludinṅarakṣadkaḥ,ṅeṅesetṅesaŋmiliḥ,maculalehan·,siŋdsĕkmaṅdinin·
.maṅkinkagyat·śrimatara∅mbumañiṅak·,saparihindiksami,tlaskadaŕthayaŋ,bahangustigdheṅuraḥ,satiṅkaḥpañjakeliliḥ,yadi [ 41 ][40 40B]
40
npabriṣṭan·,musuhekatuŕsami.banebacek·,rowaṅemataturusak·,karañcapinbahanmimis·,saŋrajemataram·,halusmijilka
kakocap·,pahaywaŋbwinwalinin·,lahuttuptupaŋ,sapañjakeneliliḥ.ketopawacanalantasmadabdaban·,pakaŕyyaneṅidrin·,bilaŋpa
habyanan·,ṅulatinepabrasat·,deniŋkawusehituni,sagetantĕka,siddhamatambunmaliḥ.rarismaramakiremarakitbyuha,watarasu
baliṅsiŕ,budalśrimataram·,hiyustigdheṅuraḥ,mantukkar̥mbigararis·,sokprapuṅgawa,ditunumapagisi.padataṅaŕsolahemaṅrakṣa
[41 41A]
glaŕ,sahikapagadaṅin·,tuṅgalptĕŋmara,ṅadakaŋjagajaga,bilaŋsĕmputkapĕnmaṅin·,twarahucapaŋ,yeniŋhakudaŋwahi.bwinjaṅgĕlmaklo
toŋhadasyat·,hambulantoyamiliŋ,∅janiṅarasakaŋ,sikĕpbalinetka,ṅadinadinapahindi,syusyuhan·,mawanankapalhapi.disaloriŋ
jaṅkuk·ditukapondokaŋ,hiṅananpituŋtali,jĕjĕltanpasla,sr̥ĕgĕpsahasañjata,jagrawuḥhutusanbali,tanlyanpadaṇdha,gdhektutsa
bali.mwaḥkaŕmmapaṅiriṅehadadomas·,mar̥tkĕkakapuri,ṅabapaṅandikan·,higustibaguskaraŋ,paṅaŕṣenebukaṅawiddhi,wkasmisara [ 42 ][41 41B]
41
t·,knikabalihugi.wentĕnpr̥ĕnaḥputranhidagustigdheṅuraḥ,pacaŋkahaṅgenciri,paṅliṅgannagara,deniŋhayatsagrahan·,nasasakaŋṅĕndo
ñjurit·,gustigdheṅuraḥ,tanpañjaŋtkaṅiriŋ.0.babonlontaŕrusakpagsaṅanpuniki,sakiŋpurikawan·siṅgarāja.tityaŋsane
mañurāt·hiwayangĕbyag·,kṣimpaŕkaṅin·,pidpid·,habaŋ.puputriŋrahina,śukra,wage,waralandĕp·,śaka,1911,hutawita
ṅgal·20yuni1989.